Zasady adaptacji materiałów dydaktycznych do potrzeb osób słabowidzących(1), Metodyka pracy z osobami z ...
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Biuro ds. Osób Niepełnosprawnych Uniwersytetu Warszawskiego
Zasady adaptacji
materiałów dydaktycznych
do potrzeb osób słabowidzących
Warszawa, 2011
Zasady adaptacji materiałów dydaktycznych do potrzeb osób słabowidzących
Pod redakcją
Donaty Kończyk
Publikacja została wydana w ramach projektu „Edukacja, niepełnosprawność, informacja,
technologia – likwidowanie barier w dostępie osób niepełnosprawnych do edukacji” realizo-
wanego w Programie Operacyjnym Kapitał Ludzki współfi nansowanym przez Unię Europejską
ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego.
Publikacja dystrybuowana bezpłatnie
Publikacja jest dostępna w formach alternatywnych na zamówienie:
Biuro ds. Osób Niepełnosprawnych Uniwersytetu Warszawskiego
Krakowskie Przedmieście 26/28, 00-927 Warszawa
tel.: +48 22 55 24 222, e-mail: bon@uw.edu.pl
© Biuro ds. Osób Niepełnosprawnych Uniwersytetu Warszawskiego, 2011
ISBN: 978-83-920140-3-4
Projekt okładki:
Michał Chyliński
Druk i oprawa Zakład Grafi czny UW. Zam. 1384/10
 Spis treści
Wstęp
............................................................................................................ 5
1. Struktura dokumentu .............................................................................. 5
Zasady adaptacji materiałów drukowanych dla osób słabowidzących
........ 7
1. Ogólne uwagi dotyczące korzystania z materiałów pisanych przez
osoby słabowidzące ................................................................................ 7
2. Zasady ogólne adaptacji materiałów przeznaczonych dla uczniów klas
starszych i dorosłych osób słabowidzących............................................. 8
Założenia ogólne .................................................................................... 8
Etapy adaptacji........................................................................................ 9
3. Szczegółowe zasady adaptacji ................................................................. 9
Układ strony ............................................................................................ 9
Formatowanie tekstu .............................................................................. 10
Czcionka .................................................................................................. 11
Kontrast, nasycenie kolorów i cieniowanie ............................................. 13
Wyróżnienia w tekście ............................................................................. 13
Grafi ka ..................................................................................................... 14
Wytyczne do adaptacji materiałów w edytorze tekstowym MS WORD
...... 16
1. Założenia podstawowe............................................................................ 16
2. Parametry podręcznika ........................................................................... 16
3. Adaptacja podręcznika ............................................................................ 17
Formatowanie tekstu .............................................................................. 17
Elementy grafi czne .................................................................................. 18
Adaptacja elementów grafi cznych .......................................................... 19
Adaptacja tabel i krzyżówek .................................................................... 19
Wzory adaptacji tekstu i elementów grafi cznych .................................... 21
Adaptacja materiałów dla słabowidzących dzieci wczesnoszkolnych
.......... 25
1. Rozwój widzenia u dzieci słabowidzących ............................................... 25
2. Szczegółowe wskazania dotyczące adaptacji materiałów dla dzieci
słabowidzących na etapie edukacji wczesnoszkolnej .............................. 30
Ogólne uwagi .......................................................................................... 30
3
Tekst ........................................................................................................ 32
Adaptacja ćwiczeń literopodobnych ....................................................... 33
Liniatura .................................................................................................. 34
Kratki do pisania cyfr............................................................................... 34
Zapis nutowy ........................................................................................... 35
Numeracja ćwiczeń ................................................................................. 35
Numeracja stron...................................................................................... 36
Piktogramy .............................................................................................. 36
Sposoby wyróżniania tekstu.................................................................... 37
Spis treści ................................................................................................ 38
Połączenie tekstu i grafi ki ........................................................................ 38
Ilustracje – elementy grafi czne ............................................................... 41
Wzory rekomendowanych kolorów
.............................................................. 46
Przykłady adaptacji
........................................................................................ 49
4
Wstęp
Niniejszy dokument jest kontynuacją opracowania
„
Zasady adaptacji materia-
łów dydaktycznych do potrzeb osób słabowidzących” opublikowanego w 2007 r.
Dla treści zawartych w poradniku została przyjęta formuła ciągłego rozwoju,
z założeniem cyklicznego uzupełniania zawartych wskazówek o najnowsze roz-
wiązania i doświadczenia.
Uniwersytet Warszawski od kilku lat podejmuje działania związane z adaptacją
materiałów dydaktycznych do potrzeb i możliwości studentów słabowidzących.
Dotychczas zebrane doświadczenia zostały zapisane w formie wskazówek,
w jaki sposób adaptować materiały drukowane dla osób słabowidzących. Mogą
być one wykorzystywane jako przewodnik dla tych wszystkich osób, które chcą
przygotować jak najbardziej czytelne materiały dla osób z dysfunkcją wzroku.
Wśród osób słabowidzących możemy wyróżnić zarówno takie, które dobrze czy-
tają zwykły tekst drukowany, jak i takie, które mają tylko poczucie światła. Stąd
również zakres adaptacji i spektrum stosowanych metod są bardzo szerokie: od
pisma brajla, poprzez dużą lub powiększoną czcionkę, aż do zmniejszonego tek-
stu. Używa się również takich adaptacji jak nagrania dźwięku czy nagrania audio.
Niniejszy dokument obejmuje zagadnienie adaptacji podręczników przy zasto-
sowaniu normalnej, powiększonej lub dużej czcionki dla osób słabowidzących.
Obecne wydanie zostało poszerzone przede wszystkim o wskazania adaptacji
dla dzieci szkolnych w młodszych klasach. Zasady te uwzględniają postęp dzieci
w percepcji zarówno ilustracji jak i materiału drukowanego, w tym podręczników.
Struktura dokumentu
Niniejszy dokument podzielony jest na trzy zasadnicze części:
● Zasady adaptacji materiałów drukowanych dla osób słabowidzących
(rozdział 1),
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]