Zasadnicze wymagania dla maszyn i elementów bezpieczeństwa 03.91.858, BHP, wymagania dot maszyn i narzędzi
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
858
ROZPORZÑDZENIE MINISTRA GOSPODARKI, PRACY I POLITYKI SPO¸ECZNEJ
1)
z dnia 10 kwietnia 2003 r.
w sprawie zasadniczych wymagaƒ dla maszyn i elementów bezpieczeƒstwa
2)
Na podstawie art. 9 ustawy z dnia 30 sierpnia
2002 r. o systemie oceny zgodnoÊci (Dz. U. Nr 166,
poz. 1360 oraz z 2003 r. Nr 80, poz. 718) zarzàdza si´,
co nast´puje:
2) warunki i tryb dokonywania oceny zgodnoÊci ma-
szyn i elementów bezpieczeƒstwa;
3) treÊç deklaracji zgodnoÊci;
Rozdzia∏ 1
4) procedury oceny zgodnoÊci;
Przepisy ogólne
5) minimalne kryteria, jakie powinny byç uwzgl´dnio-
ne przy notyfikowaniu jednostek;
6) rodzaje maszyn i elementów bezpieczeƒstwa, dla
których jest wymagany udzia∏ jednostki notyfiko-
wanej, w trakcie przeprowadzania procedury oce-
ny zgodnoÊci;
§ 1. Rozporzàdzenie okreÊla:
1) zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczeƒstwa
i ochrony zdrowia dotyczàce projektowania i wyko-
nywania maszyn i elementów bezpieczeƒstwa
wprowadzanych do obrotu oddzielnie;
7) sposób oznakowania maszyn i elementów bezpie-
czeƒstwa;
———————
1)
Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Spo∏ecznej kieruje
dzia∏em administracji rzàdowej — gospodarka, na podsta-
wie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporzàdzenia Prezesa Rady Ministrów
z dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie szczegó∏owego zakresu
dzia∏ania Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Spo∏ecznej
(Dz. U. Nr 1, poz. 5).
2)
Przepisy niniejszego rozporzàdzenia wdra˝ajà postano-
wienia dyrektywy Unii Europejskiej 98/37/WE z dnia
22 czerwca 1998 r. w sprawie zbli˝enia prawa paƒstw
cz∏onkowskich, dotyczàcego maszyn, zmienionej dyrekty-
wà Unii Europejskiej 98/79/WE.
8) wzór oznakowania CE.
§ 2. 1. Przepisów rozporzàdzenia nie stosuje si´ do:
1) maszyn, których jedynym êród∏em nap´du jest si∏a
mi´Êni ludzkich, z wyjàtkiem maszyn u˝ywanych
do podnoszenia i opuszczania ∏adunków;
2) wyrobów medycznych, które majà bezpoÊredni
kontakt z pacjentem;
Dziennik Ustaw Nr 91
— 6147 —
Poz. 858
3) urzàdzeƒ specjalnych przeznaczonych do u˝ytko-
wania na terenie weso∏ych miasteczek lub parków
rozrywki;
2. Przepisów rozporzàdzenia nie stosuje si´ tak˝e:
1) do maszyn, dla których producent lub jego upowa˝-
niony przedstawiciel sporzàdzi deklaracj´, w której
zadeklaruje, ˝e sà one przeznaczone do wbudowa-
nia w inne maszyny lub do po∏àczenia z innymi ma-
szynami w celu utworzenia maszyn, do których b´-
dà mia∏y zastosowanie przepisy rozporzàdzenia,
z wy∏àczeniem maszyn przeznaczonych do wbudo-
wania, które mogà dzia∏aç samodzielnie;
4) kot∏ów parowych, zbiorników, w tym zbiorników ci-
Ênieniowych;
5) maszyn specjalnie zaprojektowanych lub przezna-
czonych do u˝ytkowania do celów jàdrowych, któ-
re w przypadku uszkodzenia mogà spowodowaç
emisj´ radioaktywnà;
6) êróde∏ promieniowania jonizujàcego, stanowià-
cych cz´Êç maszyny;
2) w ca∏oÊci lub cz´Êci do maszyn i elementów bezpie-
czeƒstwa w zakresie zagro˝eƒ ich dotyczàcych, je-
˝eli odr´bne przepisy dotyczàce maszyn i elemen-
tów bezpieczeƒstwa okreÊlajà te zagro˝enia.
7) broni palnej;
8) zbiorników do magazynowania i rurociàgów do
benzyny, oleju nap´dowego oraz innych cieczy
palnych i substancji niebezpiecznych;
3. Deklaracja, o której mowa w ust. 2 pkt 1, powin-
na zawieraç:
1) nazw´ i adres producenta lub jego upowa˝nionego
przedstawiciela;
9) Êrodków transportu — statków oraz pojazdów i ich
przyczep, przeznaczonych wy∏àcznie do transportu
osób drogà powietrznà lub siecià transportu dro-
gowego, kolejowego lub wodnego, a tak˝e Êrod-
ków transportu w zakresie, w jakim sà przeznaczo-
ne do przewozu towarów drogà powietrznà, siecià
dróg lub siecià kolejowà albo drogà wodnà; wy∏à-
czeniu nie podlegajà pojazdy u˝ywane przy eksplo-
atacji z∏ó˝ mineralnych;
2) opis maszyny lub cz´Êci maszyny;
3) powo∏anie zastosowanych przepisów, norm zhar-
monizowanych, norm krajowych lub specyfikacji;
4) nazw´ i adres jednostki notyfikowanej, która doko-
nuje oceny zgodnoÊci, o ile ocena taka by∏a doko-
nywana;
10) statków morskich oraz p∏ywajàcych jednostek przy-
brze˝nych wraz z ich wyposa˝eniem pok∏adowym;
5) imi´ i nazwisko osoby upowa˝nionej do sk∏adania
podpisu w imieniu producenta lub jego upowa˝-
nionego przedstawiciela.
11) urzàdzeƒ transportu linowego, w tym kolei lino-
wych, linowo-terenowych i wyciàgów, przeznaczo-
nych do transportu osób;
4. Do deklaracji, o której mowa w ust. 2 pkt 1, nale-
˝y za∏àczyç informacj´, ˝e maszyna nie powinna byç
oddawana do u˝ytku a˝ do czasu gdy maszyna, do któ-
rej b´dzie wbudowana, uzyska deklaracj´ zgodnoÊci
WE, o której mowa w § 116 ust. 2.
12) ciàgników rolniczych i leÊnych;
13) maszyn specjalnie zaprojektowanych i wykona-
nych do celów wojskowych i policyjnych;
§ 3. 1. Ilekroç w rozporzàdzeniu jest mowa o:
14) dêwigów stale obs∏ugujàcych okreÊlone poziomy
budynków i budowli, wyposa˝onych w kabin´ po-
ruszajàcà si´ mi´dzy sztywnymi prowadnicami na-
chylonymi w stosunku do poziomu pod kàtem
wi´kszym ni˝ 15 stopni, przeznaczonych do prze-
wozu:
1) „maszynie” — nale˝y przez to rozumieç:
a) zespó∏ sprz´˝onych cz´Êci lub elementów sk∏a-
dowych, z których przynajmniej jeden jest ru-
chomy, wraz z odpowiednimi elementami uru-
chamiajàcymi, obwodami sterowania, zasilania,
po∏àczonych wspólnie w celu okreÊlonego za-
stosowania, w szczególnoÊci do przetwarzania,
obróbki, przemieszczania lub pakowania mate-
ria∏ów,
b) zespó∏ maszyn, które w celu osiàgni´cia wspól-
nego efektu koƒcowego zosta∏y zestawione i sà
sterowane w taki sposób, aby dzia∏a∏y jako zin-
tegrowana ca∏oÊç,
a) osób,
b) osób i towarów,
c) towarów, je˝eli kabina jest dost´pna i wyposa˝o-
na w elementy sterownicze znajdujàce si´ we-
wnàtrz lub pozostajàce w zasi´gu u˝ytkownika
przebywajàcego w kabinie;
15) Êrodków do transportu osób, wykorzystujàcych po-
jazdy szynowe poruszajàce si´ po szynach i nap´-
dzanych przez mechanizm z´batkowy;
c) wymienne wyposa˝enie modyfikujàce funkcje
maszyny, które jest wprowadzane do obrotu
z przeznaczeniem do zamontowania przez ope-
ratora do maszyny lub szeregu ró˝nych maszyn
albo do ciàgnika, o ile wyposa˝enie to nie stano-
wi cz´Êci zamiennej lub narz´dzia;
16) górniczych urzàdzeƒ wyciàgowych;
17) dêwigów teatralnych;
18) dêwigów budowlanych przeznaczonych do podno-
szenia osób lub osób i towarów.
2) „elemencie bezpieczeƒstwa” — nale˝y przez to ro-
zumieç element nieb´dàcy wymiennym wyposa-
Dziennik Ustaw Nr 91
— 6148 —
Poz. 858
˝eniem, który producent lub jego upowa˝niony
przedstawiciel wprowadza do obrotu oddzielnie,
przeznaczony do realizacji funkcji bezpieczeƒstwa,
którego uszkodzenie lub nieprawid∏owe funkcjono-
wanie zagra˝a bezpieczeƒstwu lub zdrowiu osób
nara˝onych;
po zdj´ciu obcià˝enia, w celu upewnienia si´, ˝e
nie nastàpi∏o ˝adne uszkodzenie;
14) „próbie dynamicznej” — nale˝y przez to rozumieç
badanie, podczas którego maszyna obcià˝ona pra-
cuje we wszystkich mo˝liwych konfiguracjach pod
obcià˝eniem odpowiadajàcym udêwigowi,
z uwzgl´dnieniem dynamicznego zachowania si´
maszyny, w celu sprawdzenia, czy maszyna i jej
element bezpieczeƒstwa funkcjonujà w∏aÊciwie;
3) „operatorze” — nale˝y przez to rozumieç osob´,
która wykonuje czynnoÊci zwiàzane z zainstalowa-
niem, obs∏ugiwaniem, regulowaniem, konserwo-
waniem, czyszczeniem, naprawianiem lub trans-
portowaniem maszyny;
15) „Êrodku przenoszenia” — nale˝y przez to rozumieç
urzàdzenie, na którym umieszcza si´ ludzi, w celu
ich podnoszenia, opuszczania lub przenoszenia.
4) „kierowcy” — nale˝y przez to rozumieç operatora
odpowiedzialnego za przemieszczanie si´ maszy-
ny, który mo˝e byç transportowany przez maszyn´
lub towarzyszyç jej pieszo albo kierowaç nià zdal-
nie, w szczególnoÊci przy u˝yciu przewodów lub fal
radiowych;
2. Ilekroç w przepisach rozdzia∏ów 2—7 oraz
w § 116—118, w § 122 i 123 jest mowa o „maszynie”,
nale˝y przez to rozumieç maszyn´ lub element bezpie-
czeƒstwa.
5) „strefie niebezpiecznej” — nale˝y przez to rozumieç
stref´ w obr´bie lub wokó∏ maszyny, w której wy-
st´puje zagro˝enie bezpieczeƒstwa lub zdrowia
osób;
3. Oznakowania CE nie umieszcza si´ na elemen-
tach bezpieczeƒstwa.
§ 4. Do maszyn, które stwarzajà przede wszystkim
zagro˝enia o charakterze elektrycznym, stosuje si´
przepisy dotyczàce sprz´tu elektrycznego.
6) „osobie nara˝onej” — nale˝y przez to rozumieç
osob´ znajdujàcà si´ w strefie niebezpiecznej;
7) „zawiesiu” — nale˝y przez to rozumieç cz´Êci lub
wyposa˝enie niezwiàzane z maszynà, umieszczane
mi´dzy maszynà a ∏adunkiem lub na ∏adunku, w ce-
lu jego uchwycenia;
§ 5. Maszyny i elementy bezpieczeƒstwa, o których
mowa w rozporzàdzeniu, mogà byç wprowadzane do
obrotu, je˝eli przy prawid∏owym zainstalowaniu i kon-
serwowaniu oraz u˝ytkowaniu zgodnym z przeznacze-
niem nie b´dà stwarza∏y zagro˝enia dla bezpieczeƒ-
stwa i zdrowia osób oraz zwierzàt domowych lub mie-
nia.
8) „elementach zawiesi” — nale˝y przez to rozumieç
elementy pomocne przy wykonywaniu lub u˝ywa-
niu zawiesi ci´gnowych — takie jak: haki oczkowe,
zaciski kab∏àkowe, pierÊcienie, Êruby oczkowe;
§ 6. 1. Dopuszcza si´ mo˝liwoÊç prezentacji na tar-
gach, wystawach i innych pokazach maszyn i elemen-
tów bezpieczeƒstwa, które nie spe∏niajà wymagaƒ
okreÊlonych w rozporzàdzeniu, je˝eli na widocznym
oznaczeniu b´dzie podana informacja, ˝e maszyny
i elementy bezpieczeƒstwa sà niezgodne z zasadniczy-
mi wymaganiami i nie b´dà sprzedawane, dopóki pro-
ducent lub jego upowa˝niony przedstawiciel nie do-
prowadzi do ich zgodnoÊci z wymaganiami okreÊlony-
mi w rozporzàdzeniu.
9) „typie” — nale˝y przez to rozumieç wzorzec wyro-
bu reprezentatywny dla przewidywanej produkcji;
10) „∏adunku prowadzonym” — nale˝y przez to rozu-
mieç ∏adunek, którego przenoszenie odbywa si´
w ca∏oÊci wzd∏u˝ sztywnych lub elastycznych pro-
wadnic, o po∏o˝eniu ustalonym za pomocà sta∏ych
zamocowaƒ;
11) „wspó∏czynniku bezpieczeƒstwa” — nale˝y przez
to rozumieç stosunek obcià˝enia gwarantowanego
przez producenta, jakie element wyposa˝enia,
osprz´t lub maszyna sà w stanie utrzymaç, do
udêwigu naniesionego na tym elemencie wyposa-
˝enia, osprz´cie lub maszynie;
2. Podczas pokazów maszyn lub elementów, o któ-
rych mowa w ust. 1, powinny byç przedsi´wzi´te od-
powiednie Êrodki bezpieczeƒstwa.
Rozdzia∏ 2
12) „wspó∏czynniku przecià˝enia” — nale˝y przez to ro-
zumieç stosunek obcià˝enia u˝ytego do przepro-
wadzenia prób statycznych i dynamicznych na ele-
mencie wyposa˝enia, osprz´cie lub maszynie do
udêwigu naniesionego na tym elemencie wyposa-
˝enia, osprz´cie lub maszynie;
Zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczeƒstwa
i ochrony zdrowia dotyczàce projektowania oraz wy-
twarzania maszyn i elementów bezpieczeƒstwa
§ 7. 1. Zasadnicze wymagania w zakresie bezpie-
czeƒstwa i ochrony zdrowia majà zastosowanie tylko
wówczas, gdy maszyna u˝ytkowana w warunkach
przewidzianych przez producenta stwarza zagro˝enie
odpowiadajàce okreÊlonemu zasadniczemu wymaga-
niu, z wyjàtkiem wymagaƒ, o których mowa w § 8—10,
§ 48—53 i § 57, które majà zastosowanie do wszystkich
maszyn, do których stosuje si´ przepisy rozporzàdze-
nia. Do danej maszyny mogà mieç zastosowanie za-
13) „próbie statycznej” — nale˝y przez to rozumieç ba-
danie, podczas którego maszyna lub zawiesie sà
poddawane kontroli, a nast´pnie dzia∏aniu si∏y od-
powiadajàcej udêwigowi pomno˝onemu przez od-
powiedni wspó∏czynnik przecià˝enia dla prób sta-
tycznych i ponownie skontrolowane bezpoÊrednio
Dziennik Ustaw Nr 91
— 6149 —
Poz. 858
sadnicze wymagania odpowiadajàce stwarzanym za-
gro˝eniom, okreÊlone w rozporzàdzeniu.
4. Niewygody, zm´czenie i obcià˝enie psychiczne
odczuwane przez operatora podczas u˝ytkowania ma-
szyny powinny byç zredukowane do mo˝liwego mini-
mum, z uwzgl´dnieniem zasad ergonomii.
2. Je˝eli ze wzgl´du na istniejàcy stan techniki spe∏-
nienie celów okreÊlonych w zasadniczych wymaga-
niach mo˝e byç niemo˝liwe, maszyna powinna byç za-
projektowana i wykonana w sposób zapewniajàcy zbli-
˝enie si´ do tych celów.
§ 10. Maszyn´ nale˝y dostarczaç z podstawowym
wyposa˝eniem specjalnym i osprz´tem umo˝liwiajà-
cym jej regulacj´, konserwacj´ i u˝ytkowanie, bez
stwarzania zagro˝eƒ.
3. Producent powinien przeanalizowaç zagro˝enia
w celu zidentyfikowania wszystkich zagro˝eƒ odnoszà-
cych si´ do danej maszyny oraz jà zaprojektowaç i wy-
konaç, bioràc pod uwag´ dokonanà przez siebie ocen´.
§ 11. 1. Materia∏y u˝yte do wykonania maszyny lub
produkty wykorzystywane i powstajàce w trakcie jej
u˝ytkowania nie powinny stwarzaç zagro˝enia dla bez-
pieczeƒstwa i zdrowia osób nara˝onych.
§ 8. 1. Maszyna powinna byç wykonana w taki spo-
sób, aby nadawa∏a si´ do realizowania swojej funkcji
oraz mog∏a byç w warunkach przewidzianych przez
producenta regulowana i konserwowana, nie powodu-
jàc zagro˝enia dla osób wykonujàcych te czynnoÊci.
2. W przypadku stosowania p∏ynów, maszyna po-
winna byç zaprojektowana i wykonana w taki sposób,
aby mo˝na by∏o jà u˝ytkowaç bez ryzyka powodowa-
nego nape∏nianiem, u˝ywaniem, odzyskiwaniem lub
usuwaniem p∏ynów.
2. W celu przeciwdzia∏ania zagro˝eniom, o których
mowa w ust. 1, powinny byç przedsi´wzi´te Êrodki ma-
jàce na celu wyeliminowanie wszelkiego ryzyka wy-
padku, w tym powsta∏ego w wyniku mo˝liwych do
przewidzenia sytuacji odbiegajàcych od normalnych
w przewidywanym okresie eksploatacji maszyny,
w∏àcznie z jej monta˝em i demonta˝em.
§ 12. 1. Producent powinien dostarczyç integralne
oÊwietlenie miejscowe maszyny, odpowiednie do wy-
konanych czynnoÊci, je˝eli brak takiego oÊwietlenia
mo˝e spowodowaç powstanie ryzyka, mimo oÊwietle-
nia ogólnego o normalnym nat´˝eniu.
2. Producent powinien zapewniç, ˝e dostarczone
przez niego oÊwietlenie nie spowoduje wyst´powania
ucià˝liwych obszarów zacienienia, m´czàcych olÊnieƒ
i niebezpiecznego efektu stroboskopowego.
3. Przy doborze najbardziej odpowiednich Êrod-
ków, o których mowa w ust. 2, producent powinien po-
st´powaç zgodnie z nast´pujàcymi zasadami:
1) projektowaç i wykonywaç maszyny bezpieczne,
przez wyeliminowanie lub zminimalizowanie ryzy-
ka, tak dalece jak jest to mo˝liwe;
2) stosowaç konieczne Êrodki ochronne w odniesieniu
do ryzyka, którego nie mo˝na wyeliminowaç;
3. W maszynie nale˝y zapewniç odpowiednie
oÊwietlenie obszarów wewn´trznych wymagajàcych
cz´stych kontroli, regulacji i konserwacji.
§ 13. 1. Maszyna lub ka˝da jej cz´Êç powinna byç:
3) informowaç u˝ytkowników o pozostajàcym ryzyku,
którego nie mo˝na wyeliminowaç mimo zastoso-
wania Êrodków ochronnych, oraz wskazywaç, czy
konieczne jest przeszkolenie w tym zakresie i wy-
specyfikowanie potrzeb stosowania Êrodków
ochrony indywidualnej.
1) zaprojektowana w sposób umo˝liwiajàcy jej bez-
pieczne przemieszczanie;
2) zaprojektowana oraz opakowana w sposób umo˝li-
wiajàcy bezpieczne i niepowodujàce uszkodzeƒ
sk∏adowanie, w szczególnoÊci przez zapewnienie
odpowiedniej statecznoÊci albo specjalnych
wsporników.
§ 9. 1. Podczas projektowania i wykonania maszy-
ny oraz opracowywania instrukcji, o której mowa
w § 50 ust. 1, producent powinien wziàç pod uwag´
nie tylko normalne u˝ytkowanie maszyny, ale tak˝e
przewidywaç jej zastosowania, których w sposób ra-
cjonalny mo˝na oczekiwaç.
2. W przypadku gdy masa, wielkoÊç lub kszta∏t sa-
mej maszyny lub jej ró˝nych cz´Êci sk∏adowych unie-
mo˝liwiajà jej r´czne przemieszczanie, maszyna lub
ka˝da z jej cz´Êci sk∏adowych powinna:
2. Maszyna powinna byç zaprojektowana w sposób
zapobiegajàcy u˝ytkowaniu odbiegajàcemu od jej nor-
malnego u˝ytkowania, je˝eli takie u˝ytkowanie wywo-
∏a∏oby ryzyko. W przypadku gdy maszyna nie jest za-
projektowana w taki sposób, w instrukcji, o której mo-
wa w § 50 ust. 1, nale˝y poinformowaç u˝ytkownika
o niedozwolonych sposobach jej u˝ytkowania.
1) byç wyposa˝ona w elementy umo˝liwiajàce zamo-
cowanie do urzàdzenia podnoszàcego lub
2) byç zaprojektowana w sposób umo˝liwiajàcy wy-
posa˝enie w elementy, o których mowa w pkt 1,
w szczególnoÊci przez zaprojektowanie otworów
gwintowanych, lub
3) mieç kszta∏t umo˝liwiajàcy ∏atwe zamocowanie do
typowych urzàdzeƒ podnoszàcych.
3. Podczas projektowania i wykonania maszyny
producent powinien uwzgl´dniç ograniczenia wynika-
jàce z koniecznego lub przewidywanego stosowania
Êrodków ochrony indywidualnej, w szczególnoÊci obu-
wia i r´kawic.
3. Je˝eli maszyna lub element sk∏adowy sà przewi-
dziane do r´cznego przemieszczania, maszyna lub ele-
ment sk∏adowy powinny byç:
Dziennik Ustaw Nr 91
— 6150 —
Poz. 858
1) ∏atwo przemieszczalne lub
wanym dzia∏aniem, z uwzgl´dnieniem zasad ergono-
mii. Nale˝y równie˝ uwzgl´dniç ograniczenia wynika-
jàce z koniecznego lub przewidywanego stosowania
Êrodków ochrony indywidualnej, w szczególnoÊci r´-
kawic i obuwia.
2) wyposa˝one w elementy do podnoszenia, w szcze-
gólnoÊci uchwyty, oraz do bezpiecznego prze-
mieszczania.
4. W przypadku przemieszczania narz´dzi lub cz´Êci
maszyn, nawet tych o niewielkiej masie, które mogà
stwarzaç zagro˝enie przez swoje w∏aÊciwoÊci — takie
jak: kszta∏t oraz materia∏, nale˝y stosowaç Êrodki spe-
cjalne.
§ 16. 1. Maszyna powinna byç wyposa˝ona we
wskaêniki — takie jak: tarczowe z podzia∏kà lub sygna-
lizatory — niezb´dne do zapewnienia bezpieczeƒstwa
obs∏ugi.
§ 14. Uk∏ady sterowania nale˝y zaprojektowaç i wy-
konywaç w taki sposób, aby:
2. Ze stanowiska sterowania operator powinien
mieç mo˝liwoÊç odczytywania wskazaƒ wskaêników,
o których mowa w ust. 1.
1) by∏y bezpieczne i niezawodne oraz zapobiega∏y po-
wstawaniu niebezpiecznych sytuacji;
3. Z g∏ównego stanowiska sterowania operator po-
winien mieç mo˝liwoÊç upewnienia si´, ˝e w strefach
niebezpiecznych nie przebywajà osoby nara˝one.
2) mog∏y wytrzymywaç obcià˝enia wynikajàce z nor-
malnego u˝ywania i dzia∏ania czynników zewn´trz-
nych;
§ 17. 1. Je˝eli nie jest mo˝liwe spe∏nienie wyma-
gaƒ, o których mowa w § 16 ust. 3, system sterowania
powinien byç zaprojektowany i wykonany w taki spo-
sób, aby uruchomienie maszyny by∏o ka˝dorazowo po-
przedzane akustycznym lub optycznym sygna∏em
ostrzegawczym.
3) b∏´dy w uk∏adach logicznych nie doprowadza∏y do
niebezpiecznych sytuacji.
§ 15. 1. Elementy sterownicze powinny byç:
1) wyraênie widoczne, rozpoznawalne i, w koniecz-
nych przypadkach, odpowiednio oznakowane;
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, osoba na-
ra˝ona powinna mieç czas i Êrodki do podj´cia szybkie-
go dzia∏ania, w celu zapobie˝enia uruchomieniu ma-
szyny.
2) rozmieszczone w sposób zapewniajàcy bezpieczne,
bezzw∏oczne i jednoznaczne pos∏ugiwanie si´ nimi;
§ 18. 1. Uruchomienie maszyny powinno byç mo˝-
liwe tylko przez zamierzone uaktywnienie, przewidzia-
nego do tego celu, elementu sterowniczego.
3) zaprojektowane w taki sposób, aby kierunek ruchu
elementu by∏ zgodny z zamierzonym efektem ste-
rowania;
4) umiejscowione poza strefami niebezpiecznymi,
z wyjàtkiem elementów szczególnych — takich jak
wy∏àcznik awaryjny, panel programowania robo-
tów;
2. Przepis ust. 1 stosuje si´ w przypadku:
1) ponownego uruchomienia maszyny po jej zatrzy-
maniu, niezale˝nie od przyczyny zatrzymania;
2) wprowadzenia znaczàcych zmian w warunkach pra-
cy maszyny — takich jak zmiana pr´dkoÊci, ciÊnie-
nia — z wyjàtkiem przypadków gdy ponowne uru-
chomienie maszyny lub wprowadzenie znaczàcych
zmian w warunkach jej pracy nie powoduje zagro-
˝enia.
5) tak umieszczone, aby obs∏uga elementów sterow-
niczych nie powodowa∏a dodatkowego ryzyka;
6) zaprojektowane albo zabezpieczone w taki sposób,
aby po˝àdany efekt, je˝eli wià˝e si´ z nim ryzyko,
nie móg∏ wystàpiç bez zamierzonego dzia∏ania;
3. Zasadniczych wymagaƒ, o których mowa
w ust. 2, nie stosuje si´ do ponownego uruchomienia
maszyny lub zmiany warunków jej pracy, b´dàcych
wynikiem normalnego, automatycznego cyklu pracy
maszyny.
7) wykonane w taki sposób, aby wytrzyma∏y dajàce
si´ przewidzieç obcià˝enia.
2. Projektujàc elementy sterownicze nale˝y zwróciç
szczególnà uwag´ na wy∏àczniki awaryjne, w stosunku
do których istnieje prawdopodobieƒstwo, ˝e b´dà na-
ra˝one na znaczne obcià˝enia.
4. W przypadku gdy maszyna ma kilka uruchamia-
jàcych elementów sterowniczych, przez co operatorzy
mogà powodowaç wzajemne zagro˝enia, nale˝y w ce-
lu wyeliminowania takiego ryzyka zainstalowaç urzà-
dzenia dodatkowe — takie jak: blokady lub selektory,
pozwalajàce na uaktywnienie tylko jednej cz´Êci me-
chanizmu uruchamiajàcego w danej chwili.
3. Je˝eli elementy sterownicze sà projektowane
i wykonane w celu spe∏niania kilku ró˝nych funkcji —
przy braku wzajemnie jednoznacznej relacji, tak jak
w przypadku zastosowania klawiatury — dzia∏anie, któ-
re ma byç wykonywane, powinno byç wyraênie zasy-
gnalizowane i w razie potrzeby potwierdzone.
5. W przypadku instalacji zautomatyzowanej, funk-
cjonujàcej w trybie automatycznym, powinno byç
mo˝liwe, po jej zatrzymaniu, ponowne ∏atwe jej uru-
chomienie po spe∏nieniu wszystkich warunków bezpie-
czeƒstwa.
4. Elementy sterownicze powinny byç tak wykona-
ne, aby ich rozmieszczenie, przemieszczanie i opór
zwiàzany z operowaniem nimi by∏y zbie˝ne z powodo-
[ Pobierz całość w formacie PDF ]