Zadbaj o swój głos, Logopedia, Logopedia
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Sylwia Prusakiewicz
ZADBAJ O SWÓJ GŁOS
i zobacz co si
ħ
stanie...
SPIS TRE
ĺ
CI
KILKA SŁOW NA POCZ
ġ
TEK.............................................................4
ĺ
WIADOMO
ĺĘ
..............................................................................5
JEDNO
ĺĘ
...................................................................................8
RELAKS.....................................................................................9
FORMA....................................................................................10
TECHNIKA ................................................................................11
ZANIM ZACZNIESZ I KIEDY SKO
İ
CZYSZ..............................................13
WARUNKI PRACY........................................................................15
DIETA......................................................................................19
PRAKTYCZNE WSKAZÓWKI............................................................26
WSKAZÓWKI ODNO
ĺ
NIE ROZMOWY, PROWADZENIA WYKŁADU ................33
JE
ĺ
LI
ĺ
PIEWASZ. . ......................................................................36
KONIECZNO
ĺĘ
ZMIAN...................................................................39
KRÓTKIE PODSUMOWANIE.............................................................40
POMOCNIK................................................................................42
KILKA SŁOW NA POCZ
ġ
TEK
Głos jest tym, co otrzymujemy raz na całe
ycie. Jeste
my w stanie go zmienia
, doskonali
,
szlifowa
jego detale, ale te
-
wiadomie lub nie - mo
emy mu zaszkodzi
.
Zapraszam Ci
do przeczytania tego ebooka, dzi
ki któremu dowiesz si
, jak skutecznie -
przestrzegaj
c pewnych zalece
- mo
esz pomóc Twojemu głosowi w rozwoju.
Chc
podzieli
si
z Tob
tym, co uwa
am za bardzo istotne w pracy głosem, z głosem i nad
głosem.
Je
li
piewasz, recytujesz, prowadzisz lekcje, wykładasz, jeste
aktorem, prezenterem,
dziennikarzem, spikerem lub w jakikolwiek inny sposób pracujesz głosem, to my
l
,
e
doskonale rozumiesz potrzeby swojego głosu.
Je
li do tej pory nie wiesz, co szkodzi, a co sprzyja Twojemu głosowi, to tym bardziej
zapraszam do lektury.
Mam nadziej
,
e na stronach tego ebooka znajdziesz porady, które pomog
Ci wprowadzi
zdrowe zasady i nawyki do Twojego
ycia.
Nie bój si
rezygnowa
z tego, co jest niekorzystne dla Twojego głosu, a zobaczysz, co si
stanie...
ņ
ycz
ħ
Ci zdrowej i efektywnej pracy głosem
ĺ
WIADOMO
ĺĘ
ZACZNIJ OD
ĺ
WIADOMO
ĺ
CI
wiadomo
to według mnie podstawa zdrowej pracy i posługiwania si
głosem. Równie
fundament zdrowego i pi
knego sposobu na
ycie.
ĺ
wiadomo
Ļę
ciała
B
d
wiadom tego, co si
dzieje z Tob
, gdy mówisz, gdy
piewasz. Obserwuj siebie.
Obserwuj swój głos w ró
nych sytuacjach.
To poznawanie samego siebie pomo
e Ci dostrzec napi
cia, które pojawiaj
si
w ró
nych
cz
ciach ciała i pod wpływem ró
nych sytuacji.
Napi
cia pojawiaj
ce si
nawet w bardzo odległych od fałdów głosowych rejonach naszego
ciała, maj
zadziwiaj
ca moc przenoszenia si
na nasz aparat głosowy.
Je
li dostrzegasz zmiany w brzmieniu głosu, masz problemy ze swobodnym jego
wydobywaniem, a nie jeste
w stanie dociec przyczyny, wówczas przyjrzyj si
bacznie
Twojemu ciału.
Sprawd
swoj
postaw
, wyprostuj si
i rozlu
nij, obserwuj oddech.
Sprawd
, czy na Twojej twarzy nie pojawiaj
si
dziwne grymasy w czasie wydobywania
d
wi
ków.
ĺ
WIADOMO
ĺĘ
str. 6
Mo
e zwijasz dłonie w pi
ci?
Mo
e podkurczasz palce stóp?
Mo
e czujesz,
e Twoje kolana s
sztywne?
Mo
e odczuwasz ból karku?
Mo
e zaciskasz gardło?
Mo
e zaciskasz z
by?
Sprawd
inne cz
ci ciała, poniewa
ka
dy z nas odczuwa napi
cia w indywidualny sposób.
Rozpoznanie tych napi
i ich rozładowanie pozwoli Ci unikn
przeci
enia aparatu
głosowego i poprawi jako
Twojego głosu. Pomo
e Ci nie tylko pracowa
i brzmie
bardziej
wiadomie, ale tak
e
y
bardziej
wiadomie, co jak zapewne zauwa
ysz - pozytywnie odbije
si
na Twoim głosie.
ĺ
wiadomo
Ļę
emocji
B
d
wiadom tego, jakie uczucia pojawiaj
si
podczas
piewania, mówienia. Komunikujesz
je nie tylko w sposób werbalny.
Zauwa
, jak bardzo ró
ne emocje pojawiaj
si
w zale
no
ci od tego, kto jest odbiorc
Twojego głosu i jak to zwrotnie wpływa na jego brzmienie i na Ciebie oraz na Twój sposób
my
lenia o sobie.
Twój głos niesie emocje, które s
w Tobie, czy tego chcesz, czy nie. Copyright by
Wi
kszo
z nas w obawie,
e inni odkryj
jak
prawd
o nas, tłumi emocje lub skutecznie
(do czasu) je maskuje.
Moim zdaniem pr
dzej czy pó
niej odbija si
to na jako
ci naszego głosu.
L
k przed ujawnieniem prawdy nie pozostaje bez wpływu na pami
mi
ni (od których
zale
y przecie
praca aparatu głosowego) i zabija autentyczno
.
Obserwuj my
Ļ
li.
Pokochaj swój głos, otocz go opiek
, pozytywnym my
leniem, a z pewno
ci
Ci si
odwdzi
czy.
To co my
lisz o sobie znajduje wyraz na poziomie ciała - w Twojej postawie, w brzmieniu
Twojego głosu, a tak
e w podej
ciu do
wiata i Twojej w nim obecno
ci.
Obserwuj swoje my
li, wyłapuj te negatywne, szukaj ich
ródła i nadawaj im przeciwny
kierunek.
Bycie obserwatorem samego siebie i
wiadome odczuwanie - je
li podejdziesz do tego
powa
nie, a jednocze
nie z dystansem - mog
pomóc Ci zrozumie
siebie, dostrzec sił
i
słabo
Twojego głosu, mog
by
przewodnikiem w Twojej samodzielnej pracy nad sob
.
Dlatego nie bój si
ħ
, b
Ģ
d
Ņ
sob
Ģ
i daj prowadzi
ę
si
ħ
swojemu głosowi.
Pod
ĢŇ
aj za nim.
JEDNO
ĺĘ
JESTE
ĺ
JEDNO
ĺ
CI
ġ
Twoje ciało, Twoja dusza, Twój umysł stanowi
jedno
. S
jak naczynia poł
czone.
Twój
głos i Ty - to tak
Ň
e jedno
Ļę
. Wszystko co dotyczy Ciebie, dotyczy jednocze
Ļ
nie Twojego
głosu.
Tak
zale
no
mo
esz zaobserwowa
zawsze wtedy, gdy pojawiaj
si
sprzeczne emocje. To
one zabarwiaj
Twój głos, nadaj
mu specyficzny charakter.
Pami
taj,
e całe Twoje ciało jest instrumentem i to jedynym w swoim rodzaju. Mimo
e u
ludzi buduj
go te same (a jednocze
nie ró
ne pod wzgl
dem szczegółów) elementy, to
wła
nie sfera umysłu, sfera ducha i emocji decyduj
o jego unikalno
ci.
Twój głos jest przedłu
eniem Ciebie, parabol
Twojej duszy, lustrem Twoich prze
y
, stanów
psychicznych, my
li, uczu
. Twoje struny głosowe, podobnie jak całe Twoje ciało, to
niepowtarzalny i pełen subtelno
ci instrument. Aby dobrze Ci słu
yły, musisz o nie po prostu
nieustannie dba
.
B
d
w kontakcie ze swoim głosem, słuchaj ciała, poznawaj my
li, emocje, analizuj
do
wiadczenia. W ten sposób mo
esz zdoby
wiedz
o tym, jak dba
o swój głos i jak go
chroni
. Takie przypatrywanie si
sobie pozwoli Ci pozna
potencjał Twojego instrumentu i
uwolni
jego prawdziwe brzmienie.
RELAKS
ROZLU
ń
NIJ SI
Ħ
Pozwól sobie na chwil
relaksu ka
dego dnia. Mo
esz wybiera
w
ród du
ej ilo
ci
specjalnych technik relaksacji, chodzi
na grupowe zaj
cia, uprawia
jog
, tai chi, sztuki
walki itp. Równie dobrze mo
esz wybra
si
na spacer, poczyta
, posłucha
muzyki,
medytowa
w ciszy lub pota
czy
.
Korzy
ci, jakie przynie
mo
e Tobie i Twojemu głosowi nawet kilka chwil relaksu s
niewiarygodne. Spróbuj si
zatrzyma
, skupi
uwag
na oddechu, poczu
zapach kwiatów,
trawy, odczu
powiew wiatru. Wró
my
l
do chwil, które s
dla Ciebie szczególnie wa
ne i
przyjemne, kojarz
si
z rado
ci
, sukcesem.
Odwołuj si
ħ
do wyobra
Ņ
ni.
Pozwól sobie sta
si
na kilka chwil dzieckiem zachwycaj
cym
si
tym, co poznaje, tym, czego doznaje. Takie oderwanie od rzeczywisto
ci pomo
e Ci
uspokoi
my
li, rozlu
ni Twoje mi
nie, dzi
ki czemu poczujesz si
swobodniej, a Twoje
ciało i dusza b
d
wydobywa
d
wi
ki z lekko
ci
motyla.
Znajd
swój sposób na relaks i stosuj go jak najcz
ciej - zwłaszcza wtedy, gdy czujesz,
e
Twój głos odmawia Ci posłusze
stwa.
Im cz
ciej praktykujesz takie chwile zatrzymania, tym łatwiej poradzisz sobie ze stresem, z
trem
i negatywnymi emocjami, które blokuj
i obci
aj
Twój głos.
FORMA
B
ġ
D
ń
W FORMIE
Zdrowy głos i sprawne nim operowanie wi
e si
nierozerwalnie ze zdrowym ciałem i
umysłem.
Tak modne od kilku lat hasło „b
d
w formie” niech utkwi na dobre w Twojej pami
ci.
wicz
c i dbaj
c o kondycj
fizyczn
, dbasz jednocze
nie o zdrowie Twojego umysłu. Staraj
si
na tyle, na ile jeste
w stanie zachowa
w formie ciało, dusz
i umysł.
Aktywno
sportowa jest doskonał
form
odreagowania stresów i zlikwidowania napi
cia
fizycznego.
wicz
c zapewniasz ciału - swojemu instrumentowi - sił
, witalno
i
odpowiedni
dawk
dobrej energii.
Do swoich mo
liwo
ci dostosuj rodzaj aktywno
ci sportowej i
wicz regularnie, na tyle, na ile
pozwalaj
Ci warunki zdrowotne oraz czas.
Przy systematycznych
wiczeniach bardzo szybko dostrze
esz ró
nic
w funkcjonowaniu
Twojego organizmu i na pewno zauwa
ysz,
e Twój głos staje si
pełen energii.
TECHNIKA
OPANUJ TECHNIK
Ħ
Aby dobrze korzysta
z mo
liwo
ci głosu, koniecznie musisz pozna
narz
dzie swojej pracy.
W ksi
kach i atlasach anatomicznych znajdziesz dokładny opis aparatu głosowego. Zapoznaj
si
z jego budow
i funkcjonowaniem. To uruchomi Twoj
wyobra
ni
, wzbogaci
wiadomo
i pomo
e w pracy głosem.
Teoria pomo
e Ci w praktyce - zyskasz wiedz
, któr
w du
ym stopniu mo
na przeło
y
na
funkcjonowanie głosu w ró
nych sytuacjach.
Nie zniech
caj si
, je
li masz trudno
ci ze zrozumieniem czasem trudnych teorii. Powracaj do
nich co jaki
czas, a zobaczysz,
e z biegiem czasu, tak
e dzi
ki praktycznym
wiczeniom,
teoria poł
czy si
z praktyk
w jedn
cało
.
Kolejnym elementem jest opanowanie zasad pracy głosem. Przede wszystkim powiniene
zapozna
si
i wcieli
w
ycie cho
by podstawy prawidłowej techniki głosowej. Pami
taj, to
minimum. Zawsze chciej wiedzie
i umie
wi
cej.
Je
li nie masz przygotowania aktorskiego lub wokalnego, poszukuj wszelkich informacji na
temat emisji i impostacji głosu, techniki mowy, techniki wokalnej itd. Czytaj, konsultuj si
ze
specjalistami, ucz
szczaj na lekcje, kursy i
wicz systematycznie.
Je
li wspomniane przygotowanie ju
posiadasz, tym bardziej rozwijaj si
i wzbogacaj swoj
wiedz
w tej dziedzinie, nie zapominaj te
o regularnych
wiczeniach.
Pierwsze rady, które mog
okaza
si
przydatne, mo
esz wcieli
od zaraz:
Mów wolniej; gdy si
pieszysz, kumuluje si
wi
kszo
negatywnych czynników, a to
odbija si
na wyrazisto
ci i zrozumiało
ci mowy; wolne tempo daje Ci szans
na
spokojniejsze, bardziej dokładne i zdrowsze realizowanie d
wi
ków.
Staraj si
otwiera
usta szerzej, kiedy mówisz,
piewasz - w ten sposób czynisz si
bardziej
zrozumiałym dla innych, unikasz tzw „szcz
ko
cisku” i napi
cia mi
ni odpowiedzialnych za
powstawanie d
wi
ku.
Dbaj o to, by delikatnie rozpoczyna
d
wi
k (my
l o czym
miłym) i unikaj twardego,
wybuchowego mówienia czy
piewania.
Gdy mówisz,
piewasz wyobra
aj sobie,
e wysyłasz głos do sufitu i jednocze
nie do przodu
wprost na wargi (unikaj sztuczno
ci, nie wykonuj gestów typu wysuwanie głowy lub brody
do przodu, podnoszeni ich przesadnie do góry, czy nadmiernego wysuwania warg;
przestrzegaj zasad poprawnej wymowy).
Wiele innych rad i zasad znajdziesz w literaturze oraz cz
ciowo podczas dalszej lektury tego
ebooka oraz w serwisie www.easyvoice.pl.
ZANIM ZACZNIESZ I KIEDY SKO
İ
CZYSZ...
ZANIM ZACZNIESZ... PAMI
Ħ
TAJ O ROZGRZEWCE
Zawsze rzetelnie przygotuj si
do pracy głosem. Niezale
nie od tego, jaki zawód wykonujesz,
w jakim stopniu u
ywasz głosu - zawsze, ale to zawsze daj sobie kilka minut na rozgrzewk
i
przygotowanie.
Poczuj si
jak sportowiec, który przed ka
dym treningiem lub zawodami obowi
zkowo
rozgrzewa mi
nie.
Praca narz
du głosu, to praca szeregu mi
ni, które musz
ze sob
harmonijnie
współpracowa
.
Aby unikn
kontuzji, nadwer
enia głosu wykonaj kilka prostych
wicze
fizycznych
(przysiady, podskoki, wymachy r
k), rozlu
nij ciało, wycisz umysł.
We
kilka gł
bokich oddechów, zwolnij i wydłu
wydech.
Rozgrzej kolejno wszystkie mi
nie odpowiedzialne za tworzenie głosu.
W ramach przygotowania mo
esz swobodnie ziewa
, wysuwa
j
zyk daleko na zewn
trz,
robi
głupie miny, prycha
jak ko
, mrucze
delikatnie na wygodnym dla Ciebie d
wi
ku1.
1Przykładowe
wiczenia rozgrzewaj
ce głos poznasz zapisuj
c si
na kurs „5 istotnych
problemów zdrowej pracy głosem” w Szkole Easyvoice (www.easyvoice.pl)
Spróbuj stworzy
optymalny dla siebie
plan takiej kilkuminutowej rozgrzewki. Wybierz
takie
wiczenia, które s
dla Ciebie najprostsze i które najmniej obci
aj
Twój głos. Dzi
ki
temu unikniesz głosowej kontuzji, zmniejszysz ryzyko obci
enia i podra
nienia narz
du
głosowego. Spokojnie i delikatnie przygotujesz swój głos do pracy na pełnych obrotach.
Zanim zaczniesz... daj sobie czas. Te kilka minut przygotowa
mo
e zdziała
cuda.
GDY SKO
İ
CZYSZ...
Wykonaj kilka
wicze
głosowych (np. delikatne mruczenie, ziewanie, nucenie melodii) i
rozlu
niaj
cych, które wykonujesz jako rozgrzewk
, rozmasuj mi
nie artykulacyjne,
rozci
gnij ciało. W ten sposób bezpiecznie przejdziesz od pracy do odpoczynku.
Copyright by Wydawnictwo Złote My
li & Sylwia Prusakiewicz
WARUNKI PRACY
Je
li pracujesz w stałych warunkach, to doskonale wiesz, czego mo
esz si
spodziewa
.
Znaj
c je mo
esz zapobiega
ich negatywnym skutkom.
Problem pojawia si
, gdy otoczenie Twojej pracy cz
sto si
zmienia, gdy nie wiesz gdzie i w
jakim otoczeniu b
dziesz musiał u
ywa
swojego głosu.
Dlatego zawsze, na tyle, na ile to jest mo
liwe, staraj si
to otoczenie pozna
i maksymalnie
przystosowa
, podobnie jak swoje zachowanie, do wymogów zdrowej pracy głosem.
Co mo
esz zawsze zrobi
? Na co warto zwróci
uwag
?
TEMPERATURA, CZYSTO
ĺĘ
I WILGOTNO
ĺĘ
POWIETRZA
Chro
głos przed gwałtownymi zmianami temperatury i przeci
gami. Zmiany w temperaturze
powietrza s
niekorzystne, poniewa
powoduj
zmiany w przepływie krwi do mi
ni i
zmieniaj
warunki głosowe:
zimne powietrze (tak
e zimne napoje, k
piele) chłodzi błony
luzowe, zw
a naczynia
krwiono
ne i zmniejsza przepływ krwi do mi
ni; w efekcie głos staje si
matowy, a krta
i
gardło pod wpływem wdychania przez usta zimnego powietrza s
nara
one na infekcje i stany
zapalne;
ciepłe powietrze i wszystko to, co rozgrzewa ciało, rozszerzaj
naczynia krwiono
ne i
zwi
kszaj
przepływ krwi – powoduje to,
e silniej wydziela si
luz, a zbyt du
a jego ilo
(zwłaszcza g
stego) utrudnia prac
głosem, m.in. prowokuj
c do ci
głego oczyszczania
gardła, odchrz
kiwania.
Staraj si
utrzyma
stał
, dogodn
dla Ciebie temperatur
i cz
sto wietrz pomieszczenie, w
którym pracujesz (optymalna temperatura to 18-21 stopni Celsjusza).
Unikaj klimatyzacji, a je
li jeste
na ni
skazany, postaraj si
dostosowa
temperatur
tak, by
wyj
cie z pomieszczenia nie powodowało szoku termicznego; w czasie pracy głosem pij
wi
cej niegazowanej wody, poniewa
klimatyzowane powietrze bardzo wysusza błony
luzowe.
Unikaj mówienia,
piewania, krzyku na otwartej przestrzeni, na dworze, zwłaszcza w
przypadku niskich temperatur lub silnego wiatru (nigdy nie mów i nie
piewaj „pod wiatr”).
W miar
mo
liwo
ci zadbaj o wła
ciwe nawil
enie powietrza:
przy temperaturze powietrza ok. 20 stopni Celsjusza wilgotno
Ļę
powietrza powinna wynosi
ę
60- 0 %
Nawil
anie powietrza jest niezmiernie wa
ne w okresie grzewczym, gdy
ciepło wytwarzane
przez kaloryfery mocno wysusza i dra
ni błony
luzowe gardła, krtani i nosa. By zwi
kszy
wilgotno
powietrza mo
esz u
ywa
nawil
aczy powietrza (najlepiej ultrad
wi
kowych, bez
[ Pobierz całość w formacie PDF ]