Zasilacze (Borowski H.), Elektronika
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->I~HENRYK BOROWSKIZASILACZE'SPIS TRESCIStr.l.WstępI1. 1.Ogólne warunki techniczne1.2. Maksymalnegranicznenapięciaiprądy żarzenia1.2.1.Elektronówkiżarzonerównolegle1.2. 2. Elektronówkiżarzoneszeregowo1.2. 3. Elektronówkiżarzoneszeregowolubrównolegle1.3. Maksymalnenapięcie międzykatodąawłóknem żarzenia1.4.MaksymalnaopornośćopornikakatodowegoRk1.5.Granicznewartościnapięćdodatnich naelektrodach elektro-778991313141.6.1.7.1.8.1.9.nówekMaksymalnenapięcieanadoweU8mox.•Maksymalnenapięcianaelektrodachwzimnymstanie katodyGraniczneprądyelektrodGraniczne moce admisyjne elektrod15151616162.Elementy zasilaczy2.1.Elektronówki prostownicze2.1. 1.Diodyprostowniczepróżniowe2.1.2.Diody prostowniczertęciowe2. 2. Prostownikistykowe2. 3. Kondensatory elektrolityczn1;2. 4.Oporowestabilizatoryprądu2. 5. Stabilizatorynapięcia2. 5.1.Jarzeniowestabilizatorynapięcia2.5.1.1Napięciowo-prądowacharakterystykastabiliza-tora jarzeniowego2. 5.1.2. Obliczaniestabilizatorajarzeniowego2. 5.1.3. Uwagikońcowe2. 5. 2.Pozostałetypy stabilizatorównapięcia2. 6. Autotransformatory2. 6. 1. Zasada pracy autotransformatora2. 6. 2. Obliczanieautotransformatora2. 7.Dławikiitransformatorysieciowe1818182023303340414344495054545661li3.Układyprostownikowe i ichobliczaniepółokresowepełnookresowe[3.1.Prostowniki3. 2. Prostowniki6262683Str.3. 3.Układymostkowe prostowników3. 4.Układypodwajaczynapięcia.3. 5.Układpotrajanianapięcia3. 6.Układczterokrotnegozwiększania3.7.Powielaczenapięcia4. Obliczanie prostowników4.1.Wybórukładuprostownika70717677808585868891929495979999103104107110dławikówStr.7. 3. Wtórniki katodowe stabilizatoraminapięcia7. 4. Elektroniczne stab ilizatory wysokiegonapięcia7. 4.1.Stabilizacjanapięcia układówpowielaczynap1ęc7. 4. 2. Stabilizacja prostownika wysokiegonapięciaz genera-torem wielkiejczęstotliwości7. 4. 3. Stabilizacja prostowników wysokiegonapięciaz gene-ratoremdrgań nietłumionych7.5. Elektroniczne stabilizatoryprądu8.Układyiźródłazasilające8.l.Zasilacze uniwersalne8.l.1.Zasilaczpracowniradioa matora8.1.2. Zasilacz o reg ulowanym, stabilizowanymściowym166171172175177181napięcia4. 2. Wybór diody prostowniczej4. 3.Określanie opornościobwodu prostownika4. 4. Obliczanienapięciawtórnego uzwojenia transformatora4. 5. Obliczanieprąduwtórnegoipierwotnegouzwojeniatrans-formatora4. 6. Obliczanienapięciawyprostowanego4. 7. Obliczanie powielaczynapięcia4. 8.Określanie pojemnościkondensatorawejściowegofiltru pro-stownika5. Filtry i ichobliczanie5.1.Napięcia tętnień185185185napięciuwyj-190192198198I981992002002002042062082102112192232252302328. 2.5. 2.Podziałfiltrów5. 3.Obliczanie filtrówLC5. 4. Obliczanie filtrów RC5.5.Inne typy filtrów .6.Budowaiobliczanietransformatorów sieciowych6.1.Budowaimateriałkorpusu8. 3.8. 4.8. 5.•6. 2. Budowaimateriał uzwojeń6. 3. Rdzenie transformatorowe6. 3. 1. Wybór rdzenia transformatora sieciowego6. 3. 2. Obliczanieuzwojeńtransformatora6. 3. 3. Sprawdzanie rozmieszczenia obliczonychuzwojeń6. 4. Uproszczony sposób obliczaniatransformatorówsieciowych.6. 5.Obliczaniedławikówstosowanych w filtrach sieciowych6. 5.1.Obliczanie rdzeniadławika6. 5. 2. Obliczanie uzwojeniadławika6. 6.Określanie obciążalności dławików7. Stabilizacjanapięcia1121121151201221291301381411421441468. 6.8. 7.8. 8.8. 9.8.1.3.Zasilacz uniwersalnydużejmocyZasilacze na kilkanapięć8. 2.1.Zasilacz dla dwóchnapięć stałych:600i1200V .8. 2. 2. Prostownik dla dwóchnapięćŻródło napięćujemnych.Zasilacz do odbiornika bateryjnegożródłaizasilacze wysokiegonapięcia8. 5.1.Zasilaczdoodbiornika telewizyjnego8.5.2.Prostownikimpulsowy wysokiegonapięcia8. 5.3. Zasilacz dooscyloskopu.·Akumulatoryżarzeniai baterie anodoweZasilacze wibratorowe8.7.1.Rodzajeprzetwornic wibratorowych8. 7. 2. ElementyprZE~twornikówwibratorowy chSamodzielna budowa wibratora8. 8.1.Konstrukcja wibratora8. 8. 2. Regulacja wibratoraInnerodzaje zasilaczyiprądu. Układystabilizatorówjonowych stabilizatorównapięcia7.1. 1.Układzasilania odbiornika7.1.2.Układzasilania nadajnika7.1.3.Układpracy stabilizatorów wielokrotnych7.1.4.Układopodwyższonym współczynnikustabilizacji7.1.5.Układ włączeniastabilizatora jako filtru anodowego .7.1.6.Stabilizator jako elementsprzęgający7. 2. Elektroniczne stabilizatorynapięcia7.1.Układy1491491491501511521531541544l5SPIS TABLICTablica 1-1Granicznewartości napięć żarzeniaTablica 1-2Granicznewartości prądów żarzeniaTablica 1-3Granicznewartości napięć żarzeniaelektronówek bezpo-średnio żarzonychWSTĘPStr.991321Tablica 2-1Niektóre typy europejskich diod prostowniczych.Tablica2-2Wartościcharakterystyczne niektórych diod prostowni-czych produkcji radzieckiej22Tablica2-3 Niektóre typy niemieckich wojskowych diod prostowni-czych23Tablica2-4Wartościcharakterystycznepłytekselenowych26Tablica2-5Wartościcharakterystyczne niektórych typów oporowychstabilizatorów produkcji europejskiej35Tablica 2-6Wartościcharakterystyczne niektórych typów oporowychstabilizatorów produfocji radzieckiej36Tablica 2-7Wartościcharakterystyczne niektórych typów stabilizato-rów jarzeniowych produkcji europejskiej .40Tablica2-8Wartościcharakterystyczne niektórych typów stabiliza-torów jerzeniowych produkcji radzieckiej48Tablica3-1Napięciapracy na kondensatorachukładuniesymetrycz-nego czterokrotnegozwiększania napięcia (napięciesieci120 V)80Tablica4-1 Wzory do obliczania prostownikówwklejka(88-89)Tablica 5-1 Dopuszczalnewartości tętnień.104Tablica 6-1 Najmniejsze dopuszczalne wymiaryczęścikorpusu iizo-lacjimiędzyuzwojeniowejll5Tablica 6-2 Zestawienie danych nawojowych izolowanych drutówmiedzianych dotransformatorów116Tablica6-3Zależność wartościB,11i j od mocy transformatora.125Tablica6-4Zależność współczynnikakwodśrednicydrutuiro-dzaju izolacji126Tablica6-5 Znormalizowane wymiary blachtransformatorowych(wg Tesli)127Tablica 6-6 Podstawowewielkościrdzeni typupłaszczowego127Tablica6-7 Wzory doobliczeńrdzeni typu E i L128Tablica 7-1Wielkościcewekukładuz rys. 7-23180Tablica8-1Napięcieujemne w funkcjipojemnościkondensatora C1200Wkażdymradiowym odbiorniku,nadajnikulub innymurządze­niu obwodyanodowesązasilane zeźródeł prądu stałego.Wod-biornikachbateryjnychdotegocelusłużąbaterie, aw sieciowych- prostowniki. Prostownikjesturządzeniem,któreprzekształcaprądzmienny naprądstały.Prostownikimogąbyćz transforma-toramilub bez.Jednei drugiebywająelektroniczne (lampowe)lubstykowe (selenowebądźmiedziowe). Prostownikimogąpraco-waćwukładzieprostowaniapółokresowegolubpełnookresowego.Prąduzyskanyz prostownika jestpulsującyi jako taki dozasi-laniaurządzeńradiowychsięnie nadaje. Abyprąd pulsujący,,wy-gładzić",stosujesięfiltry.Włóknaelektronówekżarzonychz siecimogą być połączoneszeregowolubrównolegle.Przyrównoległym połączeniu włókienźródłemichzasilania jestniskonapięcioweuzwojeniena transfor-matorze.Jakwidzimy,dozasilania odbiornika zsiecielektroenergetycz-nej potrzebnesądwalub trzyelementy:transformator(nie zaw-sze), prostownik i filtr.Zespółzbudowany z tych elementówna-zywasięzasilaczem.1. 1.OGÓLNE WARUNKI TECHNICZNEPrzezwarunki techniczne rozumiemy podawanewkatalogachiczasopismach technicznych nominalne i dopuszczalnewartościelektryczneposzczególnychelementów zasilaczy orazdaneelek-tryczneukładówielementów zasilanych.Jeżeliukład zasilającyczy zasilany madobrzepracować,musząbyć spełnione następu­jącepodstawowe warunki:1)zasilacziukładzasilany powinnymiećodpowiednie elektro-nówki odostatecznejemisji;762) elektronówkizastępczepowinnyodpowiadaćparametromelektrycznymwłaściwychelektronówek;3)napięcia zasilająceelektronówki powinnyodpowiadaćwar-tościomkatalogowym;4)dopuszczalne wahanianapięć zasilaj ącychniemogąprze-kraczać. :::.100/o,anapięcia żarzenia±50/o;5)częściobwoduzasilaczamuszą mieć wartościelektryczne za-pewniającebezpiecznąpracę(kondensatory -odpowiedniena-pięciepracy, oporniki-odpowiedniąmocitd.);6)dopuszczalne tolerancjewartościelektrycznychużytychele-mentów powinnybyćtakie,aby nieobciążałyzasilaczaoraz abyniedoprowadziłydoprzekroczeniamaksymalnych mocy admisyj-nych zasilanych elektronówek;7)wurządzeniachbateryjnychnapięcia zasilające mogą wahaćl'iQ od+100/o do-300/onapięcianominalnego.Ogólne warunki technicznepodająpoza tymwysokośćposzcze-gólnychnapięć,graniczneprądyinapięc·a,maksymalnenapię­cia itd.1.2.MAKSYMALNE GRANICZNENAPIĘCIAIPRĄDYŻARZENIA1.2.I.ElektronówkiżarzonerównolegleDla uzyskania normalnej pracyurządzeniakoniecznejest utrzy-manie we wszystkichużytychelektronówkachstałejtemperaturykatody.Osiągasiętoprzez utrzymywanie nominalnejwartościnapięcialubprądu żarzenia.Nieutrzymanienominalnegonapięciażarzenia zakłócapracę,agłównie zagraża żywotności użytychelektronówek.Zarównoniedożarzenie,jakiprzeżarzenie włóknajest szkodliwe.Dotyczytozwłaszczaelektronówekżarzonych bezpośrednio.Niedożarzeniepowodujeograniczeniezdolnościemisyjnej ka-tody;przeżarzenie może spowodowaćuszkodzenieczęścimasyemisy jnej katody.Katalogipodajątolerancjenapięcialubprądu żarzenia. Wedługsposobużarzeniaelektronówki podzielonesąna trzy grupy :eh~k­tronówkiżarzonetylkorównolegle,elektronówkiżarzonetylkoszeregowo i elektronówkiżarzonerównolegle lub szeregowo.8Do grupy tejnależąwszystkie elektronówki, któreprzyłącza sięiównolegle doźródła żarzenia(transformator, bateria akumulato-rów). Dozwolona tolerancja nominal-Tablica 1-1negonapięcia żarzeniawynosiwtejGranicznewartościgrupie±50/o. Wymieniona tolerancjanapięć żarzeniajestwłaściwieteoretyczna,gdyżelektrownie praktycznie nigdy nieU;;maxUżminU·znamtfnoweVVdostarczająnapięciaznamionowego.Tablica 1-1 podajeobliczone war-3,84,24tościdlaróżnychnapięć żarzenia4,755,255używanychw praktyce, zuwzględ­6,6155,9856,313,2311,9712,6nieniem tolerancji±50/o, która po-211920winnabyćutrzymana.26,2523,7525Jeżelielektronówki zasilanesąz36,7533,2535transformatorasieciowego,napię­52,547,55052,25cie sieci (zktórejtransformator jest57,7555zasilany)może wahać sięw grani-cach±5°/ o przynapięciachnominalnych 170 do 240 V i:±:7°/oprzynapięciach40do 170V.Przy stosowaniu baterii akumulato-rów do zasilaniawłókien żarzenia obowiązująpodanewyżejtole-rancje.I1.2. 2. Elektronówkiżarzoneszeregowoelektronówekźródłemnapięciajestsieć oświetleniowaprąduzmiennegolubstałego.Zamiast trans-formatora sieciowego stosujesiętyl-Tab1ica 1-2koopornik redukcyjny. TolerancjaGranicznewartościoporności użytychoporników nieprądów żarzeniamoże przekraczać±50/o. Oporników1owiększejtolerancjiopornościnieIżmaxI·znaml~nowyżminmAmAnależy stosować, ponieważ mogąonemAspowodować przeżarzenielub niedo-22,527,525żarzenieelektronówek.Tolerancje455550prądówżarzeniapowszechnieuży­10090110wanych elektronówek podaje tabli-180220200270300330ca1-2.DlaszeregowożarzonychI9 [ Pobierz całość w formacie PDF ]