Zabawa w onomatopeje, Arteterapia i inne metody twórcze
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
CENTRUM LOGOPEDYCZNE PL
Zabawa w onomatopeje
Autor: Jolanta Falana - Kozłowska
20.11.2007.
Zmieniony 20.11.2007.
Przedstawiamy wszystkim zainteresowanym propozycjê æwiczeñ z zakresu zabaw jêzykowych z
wykorzystaniem onomatopei. Praca z onomatopejami ma za zadanie ogóln± stymulacjê jêzykow± małych
dzieci tj. od około 3 roku ¿ycia, jak równie¿ jest wrêcz niezbêdna w pracy z dzieæmi alalicznymi (brak
rozwoju mowy) oraz dzieæmi, u których wystêpuj± powa¿ne opó¼nienia w rozwoju mowy. Praca z
onomatopejami ma za zadanie:
- æwiczenia mowy biernej i czynnej (rozumienia i mówienia)
- æwiczenia słuchu awerbalnego (ró¿nicowanie d¼wiêków pochodz±cych z naturalnego otoczenia)
- æwiczenie systemu leksykalnego i formy gramatycznej wypowiedzi
Do pracy z onomatopejami nale¿y przygotowaæ ilustracje – wyra¼ne i czytelne dla dziecka. Ka¿d±
ilustracjê nale¿y dziecku opowiedzieæ ł±cz±c z ilustracj± konkretny wyraz d¼wiêkona¶ladowczy
(onomatopejê). Szczególne mo¿liwo¶ci do opowiadania stwarzaj± obrazki sytuacyjne, na których dostrzec
mo¿na zwi±zki przyczynowo - skutkowe miêdzy zdarzeniami (lub wyobraziæ sobie te zwi±zki). Istota
æwiczeñ polega na nauczeniu dziecka onomatopei oraz pobudzeniu dziecka do aktywno¶ci jêzykowej
pocz±tkowo w formie biernej ( dziecko - słucha, logopeda, rodzic, terapeuta – mówi) a nastêpnie
w formie czynnej (dziecko wypowiada onomatopeje i próbuje wg podanego wcze¶niej wzoru redagowaæ
własne wypowiedzi). Dla celów terapeutycznych zebrali¶my 106 onomatopei, które wystêpuj± w naszym
jêzyku i uło¿yli¶my je w kategorie tematyczne. Zapewne nie wyczerpuj± zagadnienia, ale w du¿ej czê¶ci
je realizuj±. Ilustracje z poszczególnych podgrup mog± byæ ze sob± ł±czone, kiedy chcemy opowiedzieæ
dziecku jak±¶ historyjkê np. o koniku:Konik jedzie i stuka podkuwkami klap. Klap. Wo¼nica pogania
konia, aby jechał prêdzej – cmoka i wola na niego – wio! Konik jedzie szybko wiêc zmêczył
siê: parsa i r¿y (jak?). Kiedy konik dojechał do celu – wo¼nica zatrzymuje go mówi±c prr. Itd..,
itp… Podobne opowiadania mo¿na tworzyæ o kotku i innych zwierz±tkach. Wszystko zale¿y od
inwencji i pomysłowo¶ci osoby prowadz±cej z dzieckiem zabawy z onomatopejami. Oto wykaz
onomatopei wg 6 kategorii:
- Odgłosy pojazdów,
- Odgłosy przedmiotów,
- D¼wiêki instrumentów,
- Głosy ludzi,
- Głosy zwierz±t,
- D¼wiêki sytuacyjne.Odgłosy pojazdów:
- Odpalanie starego samochodu ; trum, trum
- Jedzie stary samochód: brum, brum
- Samochód tr±bi: ti- tit, pi- pip
- Informacja o odje¼dzie autobusu; drn, drn
- Otwieranie drzwi automatycznych w autobusie; psss
- Jedzie poci±g; cz,cz,cz
- Zatrzymanie poci±gu; czszsz
- Stra¿ po¿arna; e-u
- Karetka pogotowia: i-u
- Policja: e-o
- Poci±g towarowy: fu-fu
- Odgłosy lokomotywy; uch, buch, uf, puch
- lokomotywa gwi¿d¿e: u-u-uuu
- Jedzie lokomotywa: tuk,tuk
- Płynie motorówka: d¼, d¼, d¼
- Leci samolot: ¿¿¿Odgłosy przedmiotów:
- Mały zegarek; cyk, cyk
- Dzwonek; dzyñ, dzyñ
- Dzwoneczki; deñ, deñ
- Dzwon; bim- bam
- Zegar ¶cienny: tik- tak
- Pracuje wiertarka: d¿,d¿,d¿
Kreator PDF
Utworzono 15-10-2010, 10:38
 CENTRUM LOGOPEDYCZNE PL
- Pêkł balon: trach, buch
- Uchodzi powietrze z balonika: sss
- Dzwoni budzik: dry, dry
- Dzwoni telefon: dryñ, dryñ
- Gwi¿d¿e czajnik z korkiem: iiiii
- W czajniku gotuje siê woda: szszsz
- No¿yce: ciach, ciachD¼wiêki instrumentów:
- Bêbenek: bum, bum
- Skrzypce: li, li, li
- Tr±bka: tra, ta, ta ta, ta
- Gitara: plum, plum
- Flet: fi, fi, fi
- Cymbałki: bim, bim, bim
- Tamburyno: sza, sza, szaGłosy ludzi:
- Kichanie: a- psik
- Kaszel; yhy, yhy
- Dzieci ¶piewaj±: la, la, la
- Dziecko płacze; e,e,e
- ¦miech chłopca: hi, hi, hi
- ¦miech mamy: ha, ha, ha
- ¦miech taty: ho, ho, ho
- ¦miech babci: he,he,he
- ¦miech dziadka: hu-hu, huGłosy zwierz±t:
- Ryk słonia: yyy
- Kukułka: ku- ku
- Indyk: gul, gul
- Konik polny: cyt, cyt
- G±ska: sss, gê, gê
- Osa: bzz
- Rybka w wodzie: plum, plum
- Ucieka zaj±czek: hyc, hyc
- Mruczy mi¶: mmmm
- Leci trzmiel: www
- Grucha goł±b: gruchu, gruchu
- Ryczy osiołek; i-ja
- Kracz± wrony; kra, kra
- Klekocze bocian: kle, kle
- Gdacz± kury; ko, ko
- Pieje kogut: kuku-ryku
- Kot mruczy: mirr, mirr
- Kot miauczy; miau, miau
- Galop konia: klap, klap
- Koñ r¿y: iha- ha
- Koñ parska: prr
- ¦winka chrumka: chrum, chrum
- ¦winka kwiczy: kwik, kwik
- Krowa muczy: muuuu
- Kaczka kwacze: kwa, kwa
- Owca beczy; beee
- Koza meczy: meee
- Pies szczeka: hau, hau
- Pies warczy: wrrrr
- Wilk wyje; a- uuu
- Wilk kłapie zêbami; kłap, klap
- Æwierkaj± wróble: æwir, æwir
- Odlatuje ptaszek: frr
- ¯aba: uła- kła, kła, kum, kum, rech, rech
- W±¿; sss
- Skomli szczeniak: ñññ
- Kurcz±tko; pi,pi
- Sowa; uhu, uhu
Kreator PDF
Utworzono 15-10-2010, 10:38
 CENTRUM LOGOPEDYCZNE PL
- Lew; yhh
- Tukan; tuk, tukD¼wiêki sytuacyjne:
- Strzelanie: pif- paf
- Zmarzniête rêce: chu-chu
- Piłka: w bramce; gol
- Upadek: bach, bach
- Kapanie wody: kap. kap
- Szorowanie podłogi: szuru, szuru
- Pranie: chlupu, chlupu
- Zimno: brr
- Rozmowa przez telefon: halo- halo
- Stukanie do drzwi: puk, puk
- Nawoływanie w lesie: hop, hop
- Okrzyk rado¶ci; hip, hip
- Usypianie dziecka: aaaa
- Uciszanie dziecka: 涶¶
- Przepêdzanie kurek; a-sio
- Nawoływanie kur: cip, cip
- Wołanie kota: kici, kici, ci, ci
- Nawoływanie gêsi: dzicia, dzicia
- Zatrzymywanie konia; prr
- Poganianie konia: wioNa koniec jeszcze jedna uwaga. Nie zawsze d¼wiêk onomatopeiczny wytworzony
przez dziecko bêdzie identyczny z wzorcowym. Nie martwy siê jednak tym. Na tym etapie pracy nie ma
to a¿ tak wielkiego znaczenia. Pamiêtajmy jednak, ¿e nas – jako terapeutów obowi±zuje bardzo
poprawna wrêcz przesadna artykulacja.Udanych æwiczeñ – po¿ytecznych dla dziecka i
atrakcyjnych zarówno dla dziecka jak i dla terapeuty – Jolanta Falana – Kozłowska.
Kreator PDF
Utworzono 15-10-2010, 10:38
  [ Pobierz całość w formacie PDF ]