Zadania wychowania resocjalizuj±cego(1), MUZYKA, różne, materialy, PRACE
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Zadania wychowania resocjalizującego.Głównym wyznacznikiem zadań wychowania resocjalizującego jest przyjęty ideał wychowawczy, który obejmuje naczelne cele wychowania. Opisują wzór osobowości, do którego ma dążyć wychowanie. Ów cele dają odpowiedź na pytanie: na jakiego człowieka należy wychować jednostkę, w jakie cechy ją wyposażyć, jaka ma być psychiczna, fizyczna i społeczna sylwetka wychowanego człowieka.Zadania resocjalizacji wyznaczane są również poprzez wyjściową sytuację wychowawczo- społeczną resocjalizowanej jednostki. Osoba wykolejona jest bardziej oddalona od ideału wychowawczego niż ta, której socjalizacja przebiega w sposób pozytywny.Różne są zadania wychowania powszechnego wychowania resocjalizującego, cele są wspólne dla obydwu tych odmian wychowania. Cele te są określane jako wszechstronny rozwój osobowości, twórcze przystosowanie i uspołecznienie jednostki.Biorąc pod uwagę dwa wyznaczniki zadań wychowania resocjalizującego tj., naczelne cele wychowania, oraz wyjściową sytuację wychowawczo-społeczna resocjalizowanej jednostki, zadania te można formułować następująco:- wyeliminowanie czynników, które wywołują zaburzone stany osobowości wychowanka;- naprawienie stanów osobowości, czyli usunięcie jej negatywnych zmian, wywołanych wspomnianymi czynnikami;- utrwalanie uzyskanych w powyższych dwóch zakresach rezultatów resocjalizacji;- zainspirowanie jednostki do samowychowania.Wynikiem realizacji dwóch pierwszych zadań jest oczekiwana zmiana zachowania się jednostki. Zadanie trzecie dotyczy wzmocnienia odporności wychowanka na różne negatywne wpływy środowiska. Ostatnie zadanie wiąże się z wychowawczym usamodzielnianiem się podopiecznego, gdy funkcję wychowawcy przejmują własne mechanizmy wewnętrznej kontroli zachowania wychowanka.Wykonanie wymienionych zadań, wymagające różnego czasu, w zależności od każdego indywidualnego przypadku może być uznane jako zakończenie resocjalizacji.Osoby zamierzające resocjalizować wykolejonego społecznie chłopca, dziewczynę interesuje głównie odpowiedź na pytania: na czym polega realizacja wymienionych zadań w codziennym oddziaływaniu na wychowanka, za pomocą jakich metod zadania te można wykonywać.Likwidowanie przyczyn wykolejenia.Likwidowanie przyczyn wykolejenia jest pierwszym zadaniem resocjalizacji. Zaburzenia osobowości mogą być wywołane różnymi przyczynami, inne czynniki są przyczyną ukształtowania się osobowości neurotycznej, psychopatycznej. Podłoże tych stanów stanowią wymagające wyeliminowania czynniki impulsywności, nieadekwatności, dysocjalności i antysocjalności.Przywrócenie równowagi zaburzonym procesom pobudzania i hamowania wymaga usunięcia z życia wychowanka sytuacji trudnych dla jego systemu nerwowego, a także podnosić sprawność procesów nerwowych. Aby to osiągnąć należy w taki sposób organizować zajęcia szkolne, internatowe, rekreacyjne by zmuszały wychowanka do systematycznego skupiania uwagi i skrupulatnego wyciągania wniosków z obserwowanej rzeczywistości. Zajęcia takie powinny być stosunkowo atrakcyjne i powinny odpowiadać rzeczywistym zainteresowaniom jednostki. Usprawniając procesy hamowania należy odpowiednio zmieniać i przekształcać zajęci wychowawcze, głównie po to by stopniować trudność zadań, jakie się stawia wychowankom. Wtedy uda się nam podtrzymać bardziej systematyczny udział wychowanka w niełatwych dla młodzieży impulsywnej zajęciach.Osobowość impulsywna charakteryzuje częste kumulowanie się napięcia psychoruchowego, które wymaga rozładowania, które bardzo często przyjmuje formy destruktywne, antyspołeczne. Ważne jest, więc znalezienie sposobów wyładowań psychoruchowych. Psychoruchowych tym wypadku również ważne jest uwzględnienie indywidualnych zainteresowań i uzdolnień podopiecznego. Może to być np. uprawianie różnego rodzaju sportów, działalność zespole muzycznym, plastycznym, teatralnym. Takie formy działalności wpływają na rozwój zainteresowań i uzdolnień wychowanka, dając jednocześnie upust dla rozpierającej jednostkę energii. Jakiekolwiek próby tłumienia agresywnych, niszczycielskich, czy destruktywnych wyładowań psychoruchowych są niewskazane. W oparciu o zainteresowania wychowanka możemy wysuwać odpowiednie zadania. Realizowanie zadań zgodnych z zainteresowaniami a także radość z odnoszonych sukcesów w połączeniu z aprobatą i dumą wychowawcy z osiągnięć wychowanka w różnych dziedzinach wpływa niezwykle silnie motywującą na kontynuowanie danej działalności przez podopiecznego. Wychowawca nie powinien również zapomnieć o stworzeniu takich warunków, aby wychowanek poczuł się godny szacunku nie tylko jego strony, ale także ze strony innych osób. Ważnym zadaniem w likwidowaniu przyczyn impulsywności jest kształtowanie refleksyjności w wychowankach impulsywnych. Refleksyjność jest zdolnością do działań problemowych, problemowych odróżnieniu od działań automatycznych. Działania automatyczne oparte są na skojarzeniach dawniej przyswojonych przez człowieka i wplecionych w codzienne czynności. Działania problemowe przejawiają się w zdolności do rozwiązywania problemów. Refleksyjność jest, więc wtedy, gdy do powodzenia w działaniu potrzebne są jednostce informacje wykraczające poza codzienną sytuację. Aby wychowanek był skłonny do rozwiązania jakiegoś zadania, problemu musi być nim naprawdę zainteresowany. To, co jest problemem dla wychowawcy nie zawsze musi nim być dla wychowanka, wtedy nie jest on skłonny do poświęcania mu uwagi. Dana sytuacja będzie dla podopiecznego problemem wtedy, gdy będzie się wiązała z zaspokojeniem ważnych potrzeb. Efektywność aktywnego myślenia zależy również od wzmocnień uczuciowych. Chwaląc i dopingując wychowanków uzyskujemy lepsze wyniki wychowawcze, niż gdy się na nich krzyczy i strofuje. Wzmocnienie pozytywne wiąże się z poczuciem bezpieczeństwa i zaspokojenia potrzeb, a negatywne z nieprzyjemnościami i strachem. Im częściej działanie problemowe przynosi oczekiwane rezultaty, tym częściej wychowanek je stosuje.Resocjalizacyjne znaczenie podnoszenia refleksyjności podopiecznych polega na powściąganiu impulsów w ich zachowaniu. Wyeliminowanie impulsów z zachowań podopiecznego jest uzależnione od siły jego woli, która oznacza zdolność do podejmowania rozsądnych i moralnych decyzji oraz do realizowania powziętego postanowienia, pomimo wewnętrznych oporów i zewnętrznych przeszkód.Wychowanek ma silną wolę, gdy wychodzi zwycięsko z wewnętrznych walk, które biorą górę wartości pozytywne nad negatywnymi społecznie. Silna wola stanowi istotny element składowy zdolności wyrzekania się natychmiastowej przyjemności, na rzecz większych przyjemności. Jeśli wychowanek nie posiada takiej zdolności bardzo ciężko jest mu się oprzeć przed pokusa ukradzenia czegoś, czy innego negatywnego działania. Można wymienić pięć zasadniczych warunków pływających na kształtowanie się silnej woli:- siła woli zależy do kształtowania się światopoglądu oraz rozwoju uczuć moralnych, a więc i solidarności z bliskim człowiekowi środowiskiem społecznym. Siła woli w dużym stopniu będzie zależała od właściwego wychowania światopoglądowego moralnego;- umiejętność podejmowania decyzji. Kształtuje się ona w toku samodzielnego rozwiązywania zadań w sytuacjach trudnych, jednakże odpowiadających możliwościom wychowanka, wymaga również wiary we własne siły;- silna wola kształtuje się w warunkach realnej oceny zamiarów i własnych możliwości. Wychowawca musi inspirować wychowanków do przyjmowania realistycznych ideałów życiowych;- umiejętność jednostki do oceniania swych działań i ich skutków z pozycji obserwatora. Osoba pozbawiona krytycyzmu wobec siebie i swoich czynów nie może wykształcić silnej woli, wychowanek powinien posiadać zdolność abstrakcyjnego myślenia, bezstronności obserwacji i ocen a także umiejętność obiektywnego oceniania własnego “ja”.- nie można ukształtować silnej woli bez stałego treningu w przezwyciężaniu wewnętrznych oporów i zewnętrznych przeszkód. Działania wychowawcze powinny uwzględniać tworzenie sytuacji konfliktowych typu “zbliżenie-zbliżenie”, czyli wybór jednej z dwóch wartości nagradzających i “unikanie-unikanie”, czyli wybór mniejszego zła.Eliminowanie przyczyn nieadekwatności. Podłożem nieadekwatności są zaburzenia emocjonalne jednostki, powstające głownie w wyniku doświadczeń życiowych. Są one źródłem zachowań nawykowych, utrudniających zaspokajanie potrzeb. Człowiek nieadekwatny przyswaja sobie niewłaściwe pod względem wartości, przekonania i czynności.Najwyraźniej zespół cech nieadekwatności uwidacznia się w przyjmowanych przez jednostkę celach życiowych, które są zazwyczaj dla niej nieosiągalne. Inną cechą nieadekwatności jest stosunek jednostki do rzeczywistości. Decydują o nim nie obiektywne stany rzeczy a subiektywne stany uczuciowe osób nieadekwatnych. Obraz świata takiego człowieka jest obrazem emocjonalnym a nie realistycznym. Eliminowanie przyczyn nieadekwatności resocjalizowanych wychowanków polega na ustabilizowaniu sytuacji rodzinnej podopiecznego( unormowania warunków życia i stosowności rozrywek, ustabilizowanie sytuacji rodzinnej, życie bez starć i racjonalne traktowanie dziecka przez rodziców, likwidacja demoralizującego wpływu otoczenia), usunięcia z jego życia sytuacji trudnych( usuwanie wyłącznie tych trudności, których rozwiązanie przekracza aktualne możliwości podopiecznego i które są zbyt niebezpieczne dla danego etapu jego rozwoju, gdyż mogą grozić załamaniem psychicznym, chodzi o eliminowanie sytuacji frustracyjnych, niewspółmiernych do możliwości obronnych organizmu) i wyeliminowania wpływów neurotyzujących jednostkę. Ostatnim problemem zajmę się nieco szerzej. Nieadekwatność, która stanowi nieco łagodniejszą formę nerwicy rozwija się w ciągu wychowania jednostki, a nie pod wpływem jakiejś katastrofy życiowej. Proces... [ Pobierz całość w formacie PDF ]