Zapobieganie i zwalczanie zjawiska przemocy w rodzinie, Nauki o Rodzinie
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
1
Szkoła Policji w Katowicach
Zapobieganie i zwalczanie zjawiska
przemocy w rodzinie
Współczesne systemy interwencyjne
Opracowanie:
nadkom. dr Andrzej Cichy
Zakład SłuŜby Kryminalnej
Wydawnictwo
Szkoły Policji w Katowicach
2009
2
Ó
Wszelkie prawa zastrzeŜone – Szkoła Policji w Katowicach 2009
KsiąŜki nie wolno reprodukować (adaptować) ani w całości, ani w części, niezaleŜnie od
zastosowanej techniki (druk, fotografia, komputer, kserograf, fonografia itd.), bez pisemnej zgody
Wydawcy.
Druk i oprawa: Szkoła Policji w Katowicach
3
WSTĘP
Przemoc domowa to zjawisko, którego skala występowania w Polsce, w ostatnim
czasie niepokojąco rośnie. Oczywistym jest, Ŝe rolą cywilizowanego społeczeństwa, a przede
wszystkim jego kompetentnych przedstawicieli, powinno być wdroŜenie skutecznych
instrumentów zarówno profilaktycznych, jak teŜ represyjnych w stosunku do osób mogących
stosować i stosujących ową przemoc. Do osiągnięcia sukcesów w tym zakresie konieczna jest
znajomość mechanizmów tego procederu oraz moŜliwości prawnego działania i sposobów
podejmowania skutecznych interwencji przez wyspecjalizowane podmioty, głównie
funkcjonariuszy Policji. Publikacja ta powstała właśnie z myślą o ułatwieniu pracy
policjantom, którzy na co dzień, bezpośrednio uczestniczą w tego typu zdarzeniach. Ma ona
na celu usprawnienie bardzo trudnego procesu zapobiegania i zwalczania przemocy
w rodzinie.
4
5
Sposób postrzegania i interpretacji zjawiska przemocy skorelowany jest obecnie
z procesem demokratyzacji Ŝycia, którego fundamentem jest prawo człowieka do
nietykalności. Przemoc rozumiana jest jako akt godzący w wolność osobistą jednostki
i zmuszanie jej do zachowań niezgodnych z własną wolą.
We współczesnym świecie przemoc jest obecna w wielu obszarach Ŝycia. Przenosi się
równieŜ na grunt rodzinny i jest w nim zjawiskiem powszechnym, niezaleŜnym od kultury,
środowiska, wyznania, wykształcenia, poziomu intelektualnego, czy przynaleŜności do grupy
społecznej.
Przemoc w rodzinie to niewątpliwie zachowanie, które poniŜa jednostkę, powoduje
obraŜenia fizyczne, często jednocześnie naruszając w ten sposób prawo. Rzadko jest to
incydent jednorazowy. Zazwyczaj staje się jednym z wielu ogniw łańcucha agresji
1
.
JuŜ w XX wieku rodzina znalazła się w obliczu szeregu trudnych, nowych problemów.
Wartości rodzinne niejednokrotnie przestają być nadrzędnymi w stosunku do wartości
i dąŜeń osobistych
2
.
Coraz częściej mamy do czynienia z dezorganizacją rodziny, wyraŜającą się jej
rozkładem lub rozpadem. Role wewnątrzrodzinne ignorowane są przez członków rodzin.
Łamane są takŜe obowiązujące reguły egzystencji oraz współegzystencji rodzinnej.
„Dzisiejsza rodzina przestała być miejscem schronienia dla chorych i niedołęŜnych. Funkcja
opiekuńcza rodziny w coraz większym stopniu przekazywana jest róŜnego rodzaju
instytucjom społecznym (…). Coraz częściej wypoczynek i rozrywka przestają się wiązać
z domem rodzinnym”
3
.
Rodzina zdezorganizowana to taka, w której współŜycie rodziców, układ stosunków
wewnątrzrodzinnych oraz wykonywanie obowiązków rodzicielskich pozostają
w sprzecznościach z istotą i celami zarówno małŜeństwa, jak i rodziny
4
. Skutki dezintegracji
rodziny komplikują jej funkcjonowanie. W większości tychŜe rodzin występuje równocześnie
wiele przyczyn dysfunkcyjności. NaleŜą do nich: alkoholizm, narkomania, prostytucja,
uchylanie się rodziców od pracy, symptomy nerwic, psychopatii, czy teŜ choroby fizyczne.
1
Biuro Koordynacji SłuŜby Prewencyjnej Komendy Głównej Policji,
Raport o stanie zagroŜenia demoralizacją,
przestępczością
, Warszawa 2000, s. 62.
2
D. Mace, V. Mace,
MariaŜe. East and West
, New York 1960, s. 57; Z. Tyszka,
Socjologia rodziny
, Warszawa
1974, s. 226.
3
H. Izdebska,
Funkcjonowanie rodziny a zadania opieki nad dzieckiem
, Komitet Nauk Pedagogicznych
i Psychologicznych Polskiej Akademii Nauk; Monografie Pedagogiczne pod red. B. Suchodolskiego, tom XX,
Wrocław-Warszawa-Kraków, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, s. 50.
4
S. Kozak,
Sieroctwo społeczne. Psychologiczna analiza zaburzeń w zachowaniu się wychowanków domu
dziecka
, Warszawa 1986; W. Danilewicz, J. Izdebska, B. Krzemińska-śach,
Pomoc dziecku i rodzinie
w środowisku lokalnym
, Białystok 1995, s. 46-47.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]