zasoby ropy na terenach byłego ZSRR, Podstawy Wiedzy o Stosunkach Międzynarodowych
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
O
ÂRODEK
S
TUDIÓW
W
SCHODNICH
Prace OSW / CES Studies
OS
W
S
sytuacja i perspektywy sektorów ropy i gazu
na obszarze by∏ego ZSRR
CE
S
numer
12
Warszawa
grudzieƒ 2003
Centre for Eastern Studies
PRACE
K∏opotliwe bogactwo –
STUDIES
© Copyright by OÊrodek Studiów Wschodnich
Redaktor serii
Anna ¸abuszewska
Opracowanie graficzne
Dorota Nowacka
Wydawca
OÊrodek Studiów Wschodnich
ul. Koszykowa 6 a
Warszawa
tel. + 48 /22/ 525 80 00
fax: +48 /22/ 629 87 99
Seria „Prace OSW”
zawiera materia∏y analityczne
przygotowane w OÊrodku Studiów Wschodnich
Materia∏y analityczne OSW
mo˝na przeczytaç
na stronie
www.osw.waw.pl
Tam równie˝ znaleêç mo˝na wi´cej informacji
o OÊrodku Studiów Wschodnich
ISSN 1642-4484
Spis treÊci
Wst´p / 5
Agata ¸oskot
Tezy / 7
Agata ¸oskot
Rozdzia∏ 1. Potencja∏ eksportowy obszaru
postradzieckiego – jego znaczenie i podstawowe problemy
zwiàzane z pe∏nym wykorzystaniem / 8
Agata ¸oskot
Rozdzia∏ 2. Polityka energetyczna Rosji / 18
Ewa Paszyc
Rozdzia∏ 3. Sektor naftowo-gazowy w „krajach tranzytowych”
b. ZSRR. Polityka energetyczna paƒstw regionu / 31
Arkadiusz Sarna
Rozdzia∏ 4. Inwestycje zagraniczne w sektor naftowo-gazowy
paƒstw producentów na obszarze WNP / 41
Iwona WiÊniewska
Rozdzia∏ 5. Bogactwo naftowe – wp∏yw na perspektywy
rozwoju krajów WNP / 51
Wojciech Paczyƒski
Za∏àcznik / 61
Tabele, mapy / 62
Wst´p
K∏opotliwe bogactwo –
Obszar by∏ego ZSRR odgrywa du˝à rol´ na mi´-
dzynarodowym rynku naftowym i gazowym.
Prawdziwà pot´gà gazowà jest Rosja. Znajdujà
si´ tu najwi´ksze na Êwiecie z∏o˝a tego surowca.
Rosja jest te˝ g∏ównym eksporterem b∏´kitnego
paliwa do wielu krajów europejskich.
Utrzymanie silnej pozycji na tym rynku jest jed-
nym z priorytetów polityki gospodarczej Federa-
cji Rosyjskiej. Europa jest bardzo atrakcyjnym
rynkiem zbytu ze wzgl´du na oczekiwany stabil-
ny wzrost zapotrzebowania na gaz i malejàcà
w∏asnà produkcj´. Perspektywicznie wa˝ny
dla rosyjskiego surowca jest te˝ rynek daleko-
wschodni, którego zapotrzebowanie, wed∏ug
szacunków ekspertów, ma rosnàç w jeszcze
szybszym tempie ni˝ w Europie. Kaspijscy pro-
ducenci b∏´kitnego paliwa nie stanowià w chwi-
li obecnej realnej konkurencji dla Rosji i taka
sytuacja najpewniej utrzyma si´ w najbli˝szych
latach.
sytuacja i perspektywy
sektorów ropy i gazu
na obszarze by∏ego ZSRR
Ropa daje z∏udzenie ˝ycia zupe∏nie odmiennego, ˝y-
cia bez wysi∏ku, ˝ycia za darmo. (...) MyÊl o nafcie
doskonale wyra˝a odwieczne ludzkie marzenie
o bogactwie osiàgni´tym przez szcz´Êliwy przypa-
dek, przez ∏ut szcz´Êcia. (...) W tym sensie ropa jest
bajkà i jak ka˝da bajka – jest k∏amstwem.
Ryszard KapuÊciƒski
, Szachinszach
Kraje postradzieckie posiadajà równie˝ znaczne
zasoby ropy naftowej. Najwi´ksze rezerwy tego
surowca wÊród paƒstw WNP ma Rosja, znaczne
potwierdzone z∏o˝a ma tak˝e Kazachstan. Su-
rowce z obszaru b. ZSRR stanowià najwa˝niej-
szà na rynku eurazjatyckim alternatyw´ dla ro-
py produkowanej przez kraje zrzeszone w OPEC.
Rosja nie nale˝y do kartelu i w ciàgu ostatnich
dwóch lat – przy utrzymywaniu si´ wysokich
Êwiatowych cen ropy – znaczàco zwi´ksza∏a za-
równo wydobycie, jak i eksport swojego surowca.
G∏ównym odbiorcà rosyjskiej ropy sà kraje euro-
pejskie, jednak perspektywicznie surowiec mo˝e
zaczàç odgrywaç wa˝niejszà ni˝ dotychczas rol´
tak˝e na rynkach Stanów Zjednoczonych, Japo-
nii i innych krajów starajàcych si´ zmniejszyç
swoje uzale˝nienie od ropy arabskiej. W ciàgu
najbli˝szych pi´ciu lat nale˝y te˝ oczekiwaç sko-
kowego zwi´kszenia produkcji i eksportu przez
kraje basenu Morza Kaspijskiego – Kazachstan
i Azerbejd˝an. Rola tego regionu na mi´dzynaro-
dowym rynku wzroÊnie, gdy powstanà nowe,
niezale˝ne od Rosji szlaki transportu surowca
(zob. rozdzia∏ 1 „Potencja∏ eksportowy obszaru
postradzieckiego – jego znaczenie i podstawowe
problemy zwiàzane z pe∏nym wykorzysta-
niem”).
Prace OSW
[ Pobierz całość w formacie PDF ]