Zaburzenia pamięci operacyjnej, MEDYCYNA, PSYCHIATRIA
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Psychiatria
ARTYKUŁ ORYGINALNY
tom 6, nr 1, 9–14
© Copyright 2009 Via Medica
ISSN 1732–9841
Marcin Jaracz
1
, Maciej Bieliński
1
, Roman Junik
2
, Stanisław Dąbrowiecki
3
,
Wojciech Szczęsny
3
, Jacek Chojnowski
4
, Alina Borkowska
1
1
Zakład Neuropsychologii Klinicznej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu,
Collegium Medicum
im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy
2
Katedra Endokrynologii i Diabetologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu,
Collegium
Medicum
im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy
3
Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej i Endokrynologicznej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu,
Collegium Medicum
im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy
4
Katedra i Zakład Balneologii i Medycyny Fizykalnej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu,
Collegium Medicum
im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy
Zaburzenia pamięci operacyjnej, funkcji
wykonawczych i objawy depresji u osób
z patologiczną otyłością
Working memory, executive function and
depressive symptoms in pathological obesity
Introduction. Pathological obesity is a disorder with complex etiology. The main brain-related etiopathological
factors of obesity are dysfunction of prefrontal cortex and deficit of serotonin. Several studies have revealed
a relation between obesity and occurrence of cognitive deficits and greater intensity of depressive symptoms.
The aim of the study was to assess cognitive functioning and depressive symptoms in pathologically obese
subjects in polish population.
Material and methods.
Material and methods. Seventy five subjects with pathological obesity (BMI > 30) — 16 male and 59 female,
aged 39 ± 11 were enrolled in the study. Control group consisted of 75 age, sex and education years matched
healthy subjects. Cognitive assessment was made with Wisconsin Card Sorting Test (WCST). Depressive symp-
toms were assessed with 21 item Beck Depression Inventory and 17 item Hamilton Depression Rating Scale.
Results.
Results. Obese subjects performed significantly worse on all measures of WCST. Symptoms of at least mild
depression in over half of obese subjects were observed. A correlation between depression severity, BMI score
and a level of performance in WCST was observed.
Conclusions.
Conclusions. Pathological obesity is related with deficits of working memory and executive function and greater
severity of depressive symptoms. Psychiatry 2009; 6, 1
Psychiatry 2009; 6, 1: 9–14
9–14
key words:
obesity, depression, working memory, executive function
Wstęp
Otyłość staje się najważniejszym problemem zdro-
wotnym rozwiniętego świata. Prowadzi do istotne-
go obniżenia oczekiwanej długości życia, spadku
funkcjonowania psychospołecznego, ma też istotny
udział w patogenezie wielu innych zaburzeń [1, 2].
Otyłość definiowana jest jako nadmierne nagroma-
dzenie tkanki tłuszczowej w organizmie, powodują-
ce spadek poziomu zdrowia [3]. Za otyłe uważa się
osoby, których wskaźnik masy ciała (BMI,
body mass
index
) wynosi 30 kg/m
2
lub więcej [4]. Czynnikiem
mającym istotny udział w patogenezie otyłości jest
dysfunkcja struktur mózgowia, odpowiedzialnych za
regulację zachowań związanych z odżywianiem się. Do-
tyczy to między innymi kory przedczołowej, odpowie-
Adres do korespondencji:
mgr Marcin Jaracz
e-mail: marcinjaracz@gmail.com
www.psychiatria.viamedica.pl
9
Introduction.
Abstract
Introduction.
Material and methods.
Results.
Conclusions.
Psychiatry 2009; 6, 1
Psychiatria 2009, tom 6, nr 1
dzialnej za ograniczanie przyjmowania pokarmu
w odpowiedzi na poczucie sytości oraz za funkcje wy-
konawcze, takie jak poznawcza kontrola impulsów [5].
Dlatego obserwuje się rosnące zainteresowanie wpły-
wem otyłości na funkcjonowanie poznawcze. Stwier-
dzono negatywny wpływ otyłości na ogólny poziom
inteligencji, pamięć operacyjną, funkcje wykonawcze
i fluencję słowną [6]. Wykazano negatywną korelację
pomiędzy BMI i poziomem wykonania testów uwagi,
pamięci świeżej i pamięci werbalnej [7]. Otyłość współ-
występuje również z zaburzeniami rozwoju poznaw-
czego u dzieci, a w późnym wieku jest czynnikiem ryzy-
ka wystąpienia zaburzeń otępiennych [8, 9]. Ponadto
otyłość wiąże się z współwystępowaniem depresji, nad-
ciśnienia tętniczego, miażdżycy naczyń krwionośnych,
cukrzycy i zespołu metabolicznego. Wyniki licznych
badań wykazały związek tych zaburzeń ze spadkiem
funkcjonowania poznawczego [10–14].
Wyniki prac dotyczących związku pomiędzy depresją
i otyłością wskazują na występowanie wspólnych
symptomów i czynników etiopatogenetycznych
w obu zaburzeniach [15]. Badania epidemiologiczne
wskazują na podwyższone ryzyko wystąpienia depresji
u osób, których BMI przekracza próg związany z oty-
łością [16]. Wyniki badań Haslam i James [17] wyka-
zały, że otyłość zwiększa ryzyko wystąpienia depresji
u kobiet, ale nie u mężczyzn. Wspólnym czynnikiem
etiopatogenetycznym, leżącym u podłoża depresji
i otyłości, jest niedobór neuroprzekaźnika — seroto-
niny [18]. Wykazano też skuteczność w leczeniu oty-
łości niektórych leków przeciwdepresyjnych o dzia-
łaniu serotoninergicznym oraz innych leków bloku-
jących wychwyt zwrotny serotoniny [19]. Ponadto
stwierdzono, że występowanie depresji w okresie
adolescencji jest czynnikiem ryzyka wystąpienia oty-
łości w wieku dorosłym [20]. Pełne zrozumienie
związku pomiędzy tymi dwoma schorzeniami wyma-
ga zidentyfikowania wielu czynników genetycznych,
psychologicznych oraz środowiskowych, mogących
warunkować ich współwystępowanie [21].
Celem niniejszego badania była ocena związku po-
między otyłością a zaburzeniami pamięci operacyj-
nej i funkcji wykonawczych oraz objawami depresji
w populacji polskiej.
na miała wykształcenie podstawowe, 14 osób posia-
dało wykształcenie zawodowe, 45 — średnie, 15 osób
— wyższe. Pacjenci byli leczeni w Klinice Endokryno-
logii i Diabetologii CM UMK w Bydgoszczy, Katedrze
i Klinice Chirurgii Ogólnej i Endokrynologicznej CM
UMK w Bydgoszczy oraz w Katedrze i Klinice Balne-
ologii CM UMK w Ciechocinku. Badanie uzyskało ak-
ceptację Komisji Bioetycznej Uniwersytetu Mikołaja Ko-
pernika w Toruniu przy
Collegium Medicum
im. Lu-
dwika Rydygiera w Bydgoszczy. Przeprowadzono je
po uzyskaniu świadomej zgody pacjenta na udział
w nim, po wyjaśnieniu celu, charakteru i procedury
badania. W skład grupy kontrolnej weszło 75 osób
dobranych pod względem płci, wieku i wykształcenia.
Średnia wieku w grupie kontrolnej wyniosła 39 ± 11
lat. Średnia liczba lat wykształcenia wyniosła 14 ± 3.
Metody badawcze
Ocena neuropsychologiczna
Test Sortowania Kart Wisconsin (WCST,
Wisconsin Card
Sorting Test
) ocenia pamięć operacyjną i funkcje wyko-
nawcze. Przy interpretacji testu bierze się pod uwagę
liczbę błędów perseweracyjnych i nieperseweracyjnych,
liczbę poprawnie ułożonych kategorii oraz liczbę kart
wykorzystanych do ułożenia pierwszej kategorii.
W badaniu zastosowano komputerową wersję testu [22].
Ocena psychometryczna
Nasilenie objawów depresji zmierzono za pomocą
21-punktowej Skali Samooceny Depresji Becka
(BDI,
Beck Depression Inventory
) oraz 17-punktowej
skali depresji Hamiltona (HDRS,
Hamilton Depression
Rating Scale
).
Analiza statystyczna
Analizę statystyczną przeprowadzono za pomocą
programu Statistica 7.0. Do oceny rozkładu zmien-
nych zastosowano test Shapiro-Wilk. W przypadku
stwierdzenia normalnego rozkładu zmiennych zasto-
sowano test
t
-Studenta, w pozostałych przypadkach
stosowano test Manna-Whitneya. Badanie korelacji
pomiędzy zmiennymi przeprowadzono za pomocą
współczynnika korelacji r-Pearsona.
Materiał i metody
Wyniki
W tabeli 1 zaprezentowano wyniki WCST w grupach
osób chorych i zdrowych.
Osoby z otyłością uzyskały istotnie gorsze wyniki we
wszystkich parametrach WCST, w porównaniu z oso-
bami zdrowymi. Popełniły więcej błędów persewe-
racyjnych i nieperseweracyjnych, udzieliły mniejszej
Osoby badane
Badaniem objęto 75 osób z rozpoznaniem otyłości
(BMI > 30). W tej grupie znalazło się 16 mężczyzn
i 59 kobiet w wieku 19–59 lat. Średnia wieku w gru-
pie badanej wyniosła 39 ± 11 lat. Jedna osoba bada-
10
www.psychiatria.viamedica.pl
Marcin Jaracz i wsp.,
Pamięć operacyjna, funkcje wykonawcze i objawy depresji w patologicznej otyłości
Tabela 1.
Wyniki Testu Sortowania Kart Wiscon-
sin u osób z otyłością i u osób zdrowych
Table 1.
Wisconsin Card Sorting Test scores
in obese and healthy subjects
Tabela 2.
Wyniki Skali Samooceny Depresji Becka
i skali depresji Hamiltona u kobiet i mężczyzn
w grupie osób z otyłością
Table 2.
Beck Depression Inventory and Hamil-
ton Depression Rating Scale scores in male and
female obese subjects. No significant differences
in depression severity between male and female
subjects
Test
Otyłość Osoby zdrowe
n = 75
n = 75
WCST-P
12,12**
9,00**
WCST-NP
12,08**
8,17**
Grupa
BDI
HDRS
WCST-%conc
68,90**
79,79**
WCST-CAT
5,16**
5,95**
Kobiety n = 59
12,93
5,71
WCST-1st
18,28*
13,12*
Mężczyźni n = 16
11,12
5,43
Różnice
vs.
osoby zdrowe istotne *p < 0,05; **p < 0,01; WCST (
Wisconsin
Card Sorting Test
) — Test Sortowania Kart Wisconsin
Brak istotnych różnic w nasileniu depresji pomiędzy grupami kobiet
i mężczyzn; BDI (
Beck Depression Inventory
) — Skala Samooceny Depresji
Becka; HDRS (
Hamilton Depression Rating Scale
) — skala depresji Hamiltona
liczby odpowiedzi zgodnych z koncepcją logiczną,
ułożyły mniejszą liczbę kategorii i potrzebowały więk-
szej liczby kart do ułożenia pierwszej kategorii testo-
wej.
W grupie osób z otyłością nie zaobserwowano istot-
nych różnic w wykonaniu testu przez kobiety i męż-
czyzn. Wyniki testu nie korelowały z wiekiem oraz
liczbą lat edukacji.
W tabeli 2 zaprezentowano wyniki BDI i HDRS u ko-
biet i mężczyzn w grupie osób z otyłością.
Badanie BDI wykazało występowanie depresji o co
najmniej lekkim nasileniu u 43 osób (> 11). Wynik
świadczący o występowaniu depresji w HDRS (ocena
dokonywana jest tu przez badającego) zaobserwo-
wano u 25 osób (> 8). Nie stwierdzono istotnych
różnic w nasileniu depresji u kobiet i mężczyzn. Na-
silenie depresji nie korelowało z wartością współczyn-
nika BMI.
W tabeli 3 zaprezentowano korelacje między wyni-
kami WCST a BMI, nasileniem cech depresji w BDI
i HDRS.
Zaobserwowano korelację pomiędzy nasileniem de-
presji oraz wartością współczynnika BMI, a wykona-
niem testu WCST. Wyniki BDI korelowały z liczbą
popełnionych błędów perseweracyjnych (r = 0,37,
p < 0,05), odsetkiem odpowiedzi zgodnych z kon-
cepcją logiczną (r = –0,26, p < 0,05), liczbą po-
prawnie ułożonych kategorii (r = –0,32, p < 0,05)
oraz liczbą kart potrzebnych do ułożenia pierwszej
kategorii w teście WCST (r = 0,25, p < 0,05). Osoby
z wyższą punktacją w skali Becka, czyli większym
subiektywnym poczuciem depresji, uzyskały istotnie
gorsze wyniki w tym teście. Wyniki uzyskane przez
pacjentów w HDRS korelowały z liczbą błędów per-
seweracyjnych (r = 0,47, p < 0,05) oraz nieperse-
weracyjnych (r = 0,27, p < 0,05), odsetkiem odpo-
wiedzi zgodnych z koncepcją logiczną (r = –0,36,
p < 0,05) oraz liczbą poprawnie ułożonych katego-
rii w teście WCST (r = –0,38, p < 0,05). Również
w tym przypadku, osoby z większym nasileniem de-
presji uzyskiwały wyniki gorsze w teście WCST. Wy-
ższa wartość współczynnika BMI wiązała się z większą
liczbą błędów nieperseweracyjnych popełnionych
w teście WCST (r = 0,32, p < 0,05).
Dyskusja
Wynik niniejszego badania wykazał gorsze wykona-
nie WCST przez osoby z otyłością, w porównaniu
z osobami zdrowymi, co świadczy o występowaniu
u otyłych zaburzeń pamięci operacyjnej i funkcji wy-
konawczych, ocenianych tym testem. Osoby z otyło-
ścią uzyskały wyniki świadczące o większym nasile-
niu sztywności myślenia i reagowania, o czym świad-
czy podwyższony wskaźnik błędów perseweracyjnych,
polegających na powtarzaniu reakcji, pomimo do-
pływających na bieżąco informacji wskazujących na
konieczność zmiany kryterium reagowania. Osoby
z otyłością popełniły więcej błędów niepersewera-
cyjnych, w większym stopniu związanych z procesa-
mi uwagi, a także uzyskały gorsze wyniki w parame-
trach oceniających efektywność myślenia i zdolność
utrzymania w pamięci i reagowania zgodnie z przy-
jętą koncepcją logiczną. Jak wykazano, osobom
z otyłością sprawiało więcej problemów samo for-
mułowanie koncepcji logicznej, czego nie zaobser-
wowano u osób zdrowych.
Wyniki badań autorów wskazują więc na występo-
wanie zaburzeń funkcji związanych z czynnością kory
przedczołowej mózgu u osób z otyłością. Badań nad
www.psychiatria.viamedica.pl
11
Psychiatria 2009, tom 6, nr 1
Tabela 3.
Wartości współczynnika korelacji Pearsona dla wartości współczynnika BMI, wyniku Skali
Samooceny Becka, wyniku skali depresji Hamiltona i wyniku testu WCST
Table 3.
Values of Pearson correlation coefficient for BMI, Beck Depression Inventory, Hamilton Depres-
sion Rating Scale and WCST scores
WCST-P
WCST-NP WCST-%conc
WCST-%conc WCST-CAT
WCST-CAT
WCST-1st
BMI & wyniki WCST
0,10
0,32*
–0,22
–0,17
–0,23
Skala Samooceny Depresji
0,37*
0,20
–0,26*
–0,32*
0,25*
Becka & wyniki WCST
Skala depresji Hamiltona
Skala depresji Hamiltona
0,47*
0,27*
–0,36*
–0,38*
0,23
& wyniki WCST
WCST (
Wisconsin Card Sorting Test
) — Test Sortowania Kart Wisconsin; BMI (
body mass index
) — wskaźnik masy ciała; *korelacje istotne p < 0,05;
tym zagadnieniem jest jak dotychczas niewiele, gdyż
większość wykonanych prób neuropsychologicznych
w zaburzeniach jedzenia dotyczy anoreksji. Jedna
z nowszych prac dotyczy zaburzeń snu w zespole
obstrukcyjnych zaburzeń oddychania podczas snu
(OSAS,
obstructive sleep apnoea syndrome
) u ludzi
otyłych, gdzie dokonano oceny neuropsychologicz-
nej oraz nasilenia depresji. Badania autorów wyka-
zały istnienie dysfunkcji poznawczych w co najmniej
jednym obszarze kognitywnym u większości chorych.
Ponadto okazało się, że najczęściej dysfunkcje te obej-
mowały procesy pamięci krótkoterminowej i wzro-
kowo-przestrzennej i nie korelowały z klinicznymi pa-
rametrami choroby [23].
Jak wskazują wyniki badań wykonanych przez auto-
rów, w grupie osób z otyłością wynik próby neurop-
sychologicznej był związany z nasileniem depresji oraz
z wartością BMI. Jedynym z niewielu opublikowa-
nych badań nad związkiem pomiędzy BMI a funkcja-
mi wykonawczymi jest praca Gunstad i wsp. [24].
Autorzy pracy użyli testów mierzących ogólne funk-
cjonowanie intelektualne, uwagę oraz funkcje wy-
konawcze. Wykazano relację pomiędzy wartością
BMI a pogorszonym funkcjonowaniem poznawczym
we wszystkich badanych obszarach funkcjonowania
poznawczego. Porównując funkcjonowanie poznaw-
cze osób z BMI w normie oraz BMI świadczącym
o nadwadze i otyłości, wykazano istotne różnice je-
dynie w zakresie funkcji wykonawczych.
Wykazano, że otyłość ma negatywny wpływ na funk-
cje poznawcze niezależnie od wieku [25]. Gorsze
funkcjonowanie poznawcze zaobserwowano u dzie-
ci z otyłością, u których BMI korelował z większą
liczbą błędów perseweracyjnych w WCST. Również
w przypadku dzieci, osłabienie funkcji wykonawczych
występowało niezależnie od prawidłowego ogólnego
funkcjonowania intelektualnego [26]. Osoby z otyło-
ścią są też narażone na szybszy spadek funkcjonowa-
nia poznawczego w podeszłym wieku [27]. Gorsze
funkcjonowanie poznawcze osób z otyłością może być
rezultatem współwystępujących zmian patofizjologicz-
nych, takich jak zaburzenia gospodarki insulinowej
oraz zmiany naczyniowe. Możliwe też, że u osób
z osłabionymi funkcjami poznawczymi występuje więk-
sze ryzyko pojawienia się otyłości, ze względu na ob-
niżoną zdolność kontroli impulsów [24].
Potwierdzeniem tej hipotezy jest fakt, że otyłość
współwystępuje z zaburzeniami podejmowania de-
cyzji. Wykazano, że słabsze wykonanie przez osoby
otyłe testu symulującego podejmowanie decyzji
w codziennym życiu jest związane z poziomem im-
pulsywności [28]. Czynnikiem negatywnie wpływa-
jącym na funkcjonowanie poznawcze pacjentów
z otyłością może być też leczenie dietą. Ogranicze-
nie przyjmowania pokarmu prowadzi do obniżenia
stężenia glukozy w ośrodkowym układzie nerwowym,
czego konsekwencją może być spadek sprawności
poznawczej [29].
Osoby z otyłością uzyskały w niniejszym badaniu
podwyższone wyniki w skalach nasilenia depresji.
Prawie połowa osób badanych uzyskała w BDI wynik
wskazujący na występowanie klinicznych cech depre-
sji. Związkowi pomiędzy otyłością a depresją poświę-
cono wiele badań populacyjnych. Wykazano, że wy-
stępowanie depresji w okresie adolescencji zwiększa
ryzyko pojawienia się otyłości w dorosłości [30].
W badaniu populacji fińskiej występowanie otyłości
w okresie adolescencji było predyktorem pojawienia
się depresji we wczesnej dorosłości. W grupie męż-
czyzn otyłość brzuszna zwiększała ryzyko równocze-
snego występowania depresji. Mężczyźni z otyłością
brzuszną przyjmowali leki przeciwdepresyjne znacz-
nie częściej niż zdrowi mężczyźni z grupy kontrolnej.
W grupie kobiet występowanie otyłości podwyższa-
12
www.psychiatria.viamedica.pl
WCST-NP
WCST-%conc
BMI & wyniki WCST
Becka & wyniki WCST
Becka & wyniki WCST
& wyniki WCST
Marcin Jaracz i wsp.,
Pamięć operacyjna, funkcje wykonawcze i objawy depresji w patologicznej otyłości
ło ryzyko wystąpienia depresji na wszystkich etapach
życia [31].
Wyniki niniejszych badań nie wykazały istotnych róż-
nic w nasileniu depresji pomiędzy grupami kobiet
i mężczyzn z otyłością. Istnieją jednak doniesienia,
które wskazują na większe ryzyko wystąpienia depresji
u otyłych kobiet w porównaniu z mężczyznami [32].
Badania związku pomiędzy otyłością a depresją nie
dostarczają jednoznacznych wyników. Część auto-
rów nie stwierdziła istotnych zależności [33]. Kawada
i Suzuki [34] wykazali ujemną korelację pomiędzy war-
tością BMI a nasileniem depresji. Na podstawie naj-
nowszego przeglądu badań populacyjnych można
stwierdzić istnienie jedynie słabego związku pomię-
dzy otyłością i depresją. Jego autorzy uważają, że obec-
nie nie jest możliwe określenie kierunku przyczynowej
zależności pomiędzy tymi dwoma schorzeniami [35].
Kolejne badania nad otyłością a depresją powinny
uwzględnić zmienne, mogące wpływać na praw-
dopodobieństwo współwystępowania tych zabu-
rzeń. Należą do nich płeć, status socjoekonomicz-
ny, uwarunkowania genetyczne oraz współwystę-
pujący zespół jedzenia napadowego. Warto też pod-
kreślić możliwe znaczenie objawów otyłości dla ry-
zyka wystąpienia depresji oraz to, jak objawy de-
presji mogą wpływać na powstanie otyłości. Do
czynników tych zalicza się: zaburzenia odżywiania
i obniżoną aktywność fizyczną, zaburzenia hormo-
nalne oraz reakcje otoczenia na osoby otyłe [21].
5. Morrison C.D., Berthoud H.R. Neurobiology of nutrition and
obesity. Nutrition Reviews 2007; 65: 517–534.
6. Elias M.F., Elias P.K., Sullivan L.M., Wolf P.A., D’Agostino R.B.
Obesity, diabetes and cognitive deficit: The Framingham Heart
Study. Neurobiology of Aging 2005; 26 (supl. 1): 11–16.
7. Cournot M., Marquié J.C., Ansiau D. i wsp. Relation between
body mass index and cognitive function in healthy middle-aged
men and women. Neurology 2006; 67: 1208–1214.
8. Daniels S.R. The consequences of childhood overweight and
obesity. Future Child 2006; 16 (1): 47–67.
9. Sturman M.T., de Leon C.F., Bienias J.L., Morris M.C., Wilson
R.S., Evans D.A. Body mass index and cognitive decline in
a biracial community population. Neurology 2008; 70: 360–367.
10. Amenta F., Mignini F., Rabbia F., Tomassoni D., Veglio F. Pro-
tective effect of anti-hypertensive treatment on cognitive func-
tion in essential hypertension: analysis of published clinical data.
Journal of the Neurological Sciences 2002; 15: 147–151.
11. Mayberg H. S., Mahurin R. K., Brannan S. K. Neuropsychiatric
Aspects of Mood and Affective Disorders. W: Yudofsky S. C.,
Hales R. E. (red.). The American Psychiatric Press Textbook of
Neuropsychiatry. American Psychiatric Press. Inc. Washington
D.C. 1997.
12. Messier C. Impact of impaired glucose tolerance and type 2
diabetes on cognitive aging. Neurobiology of Aging 2005; 26:
26–30.
13. Prince M.J. Vascular risk factors and atherosclerosis as risk fac-
tors for cognitive decline and dementia. Journal of Psychoso-
matic Research 1995; 39: 525–530.
14. Yaffe K., Kanaya A., Lindquist K. i wsp. The metabolic syndrome,
inflammation, and risk of cognitive decline. JAMA 2004; 10:
2237–2242.
15. Stunkard A.J., Faith M.S., Allison K.C. Depression and Obesity.
Biological Psychiatry 2003; 54: 330–337.
16. Petry N.M., Barry D., Pietrzak R.H., Wagner J.A. Overweight and
obesity are associated with psychiatric disorders: results from
the National Epidemiologic Survey on Alcohol and Related Con-
ditions. Psychosomatic Medicine 2008; 70: 288–297.
17. Haslam D.W., James W.P. Obesity. Lancet 2005; 366: 1197–
–209.
18. Rosmond R. Obesity and depression: same disease, different
names? Medical hypotheses 2004; 62: 976–979.
19. Hauner H. Current pharmacological approaches to the treat-
ment of obesity. International Journal of Obesity and Related
Metabolic Disorders 2001; 25: S102–S106.
20. Rosmond R, Björntorp P. The role of antidepressants in the tre-
atment of abdominal obesity. Medical Hypotheses. 2000; 54:
990–994.
21. Faith M.S., Matz P.E., Jorge M.A. Obesity-depression associa-
tions in the population. Journal of Psychosomatic Research 2002;
53: 935–942.
22. Heaton R.K., Chelune G.J., Talley J.L., Kay G.G., Curtis G. Wi-
sconsin Card Sorting Test Manual. Psychological Assessment
Resources. Odessa, Florida 1993.
23. Pierobon A., Giardini A., Fanfulla F., Callegari S., Manjani G. A
multidimensional assessment of obese patients with obstructi-
ve sleep apnoea syndrome (OSAS): A study of psychological,
neuropsychological and clinical relationships in a disabling
multifaceted disease. Sleep Medicine 2008; 9: 882–889.
24. Gunstad J., Paul R.H., Cohen R.A., Tate D.F., Spitznagel M.B.,
Gordon E. Elevated body mass index is associated with executi-
ve dysfunction in otherwise healthy adults. Comprehensive Psy-
chiatry 2007; 48: 57–61.
25. Gunstad J., Paul R.H., Cohen R.A., Tate D.F., Gordon E. Obesity
is associated with memory deficits in young and middle-aged
adults. Eating and Weight Disorders 2006; 11: e15–19.
26. Cserjési R., Molnár D., Luminet O., Lénárd L. Is there any rela-
tionship between obesity and mental flexibility in children?
Appetite 2007; 49: 675–678.
Wnioski
Niniejsze badanie miało na celu ocenę funkcji po-
znawczych oraz nasilenia depresji u osób z otyło-
ścią. Zaobserwowano istotne osłabienie pamięci ope-
racyjnej i funkcji wykonawczych w grupie badanej,
w porównaniu z grupą kontrolną osób zdrowych.
Wykazano zależność pomiędzy wartością BMI a spad-
kiem sprawności poznawczej. Ponad połowa osób
z otyłością uzyskała w BDI wynik świadczący o wy-
stępowaniu depresji o przynajmniej lekkim nasileniu.
Nasilenie depresji wiązało się z gorszym funkcjono-
waniem poznawczym badanych osób.
PIŚMIENNICTWO
1. Rippe J.M. The obesity epidemic: challenges and opportunities.
Journal of the American Dietetic Association 1998; 98: S5.
2. O’Brien P.E., Dixon J.B. The extent of the problem of obesity.
American Journal of Surgery 2002; 184: 4S–8S.
3. World Health Organization Technical report series 894: Obesi-
ty: preventing and managing the global epidemic. Geneva:
World Health Organization 2000.
4. Caterson I.D., Gill T.P. Obesity: epidemiology and possible pre-
vention. Best practice & research. Clinical Endocrinology & Me-
tabolism 2002; 16: 595–610.
www.psychiatria.viamedica.pl
13
[ Pobierz całość w formacie PDF ]